ΕΛΛΗΝΟΜΑΘΕΙΑ-ΛΕΞΙΓΝΩΣΙΑ (2)

Αρχή σοφίας ελληνικών ονομάτων επίσκεψις.

Γράφει ο ΛεξιΘήΡ :

ΤΟ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΝ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ (2)

1)      Κάλλος και κάλαμος (καλάμι) τί μυστηριακή σχέσι έχουν; (διότι η ελληνική είνε συν τοις άλλοις, μια μυστηριακή κυριολεκτικώς γλώσσα, θεία μήτρα των ανθρωπίνων γλωσσών.) Ωσαύτως και το κάλλοςμε το Καλάμαι (Καλαμάτα) και  νήσος Κάλαμος;   

2)      Τανύπεπλος (Ελένη) και ελκεσίπεπλος (Τρωάδες) γυνή. (ομηρικαί λ.) πώς ερμηνεύονται;     

3)      Δέκα, δάκτυλος, Δάκτυλοι, Πενταδάκτυλος, ροδοδάκτυλος Ηώς: Ποία η σχέσις και η ερμηνεία των;

4)      Μάκαρες (θεοί). Αγνώστου ετυμολογίας δια τα λεξικά. Κι όμως είναι τόσο απλό;   

5)      Θεοειδής και θεοείκελος. Η ερμηνεία των.

6)      Πώς ετυμολογούνται αι λέξεις: Άμβων και άβαξ (αρσ. γεν. άβακ-ος.)

7)      Θόλος και θολός. Ποια η μυστηριακή συγγένειά των..

8)      Πώς συσχετίζονται αι λέξεις: εικών (εικόνα) και είκοσι.    

-------------------------------------------------------------------------------------------------------

Απαντήσεις του συγγράψαντος  

1)      Κάλλος > κάλμος> κάλαμος, συν.αγγλ. calm  (πρβ. πάλλω και παλμός και αγγλ. ball= πάλα, μπάλα , ). Άρα Καλάμαι η περικαλλής πόλις και Κάλαμος η περικαλλής νήσος. Η κάλαμος (καλάμι) έχει σχέσι με τον νάρθηκα, είδος καλάμου εντός του οποίου ο Προμηθεύς εν είδει θήκης έκρυψε το πυρ της γνώσεως και του πολιτισμού. Όθεν και βάσει της αντωτέρω ετυμολογκής σχέσεως του κάλλους και της καλάμου αποκρυπτογραφεί και τον αλληγορικόν Προμηθεϊκόν μύθον καθ’ ότι το κάλλος και η εξ αυτού απορρέουσα έλξις-έρως-θαυμασμός αποτελεί την πρωτογενή πνευματική εμπειρία του ανθρώπου ως και  αφετηρίαν και κίνητρον δια την πνευματικήν και πολιτισμικήν προαγωγήν και ανέλιξιν ατόμων και κοινωνιών. Δια της φιλοκαλίας το ανθρώπινο πνεύμα αίρεται έως και την θέασιν και  σύλληψιν της ουσίας του υπερτάτου αγαθού ή θεότητος ως πηγής του κάλλους που τρέφει πάσα μορφή ζωής και δημιουργίας.   

2)      Πέπλος= γυναικείον φόρεμα. Τανύπεπλος = το ποδήρες αέρινο φόρεμα όπως τα παραδοσιακά νεοελληνικά π.χ. κερκυραϊκό ή κυκλαδίτικον. Ελκεσίπεπλος. Το εδαφιαίως συρόμενον και εκ μιας άκρης άνω συγκρατούμενον φόρεμα όπως τα κλασικά σημερινά νυφικά. Αι Τρωάδες ως ανατολίτισσαι ήσαν αυτής της ενδυματολογικής σχολής, αντθέτως η Ελένη διετήρει την ελληνικήν μόδαν ως χαρακτηριστκό της ελληνικής της προσωπικότητος.   

3)      Δάκτυλος (ριζ. Δακ- βλ. δάκ-νω.(= δαγκώνω) +  τυλος (όπως σ-τύλος) ήτοι αι επιμήκεις λογχοειδείς απολήξεις της παλάμης, και μεταφορικώς-κρυπτογραφικώς (ιεραί-μυθικαί αλληγορίαι), των οροσειρών! Ούτω ερμηνεύεται το όνομα του όρους ¨πενταδάκτυλος¨ εν Κύπρω (εκ των πέντε κορυφών της οροσειράς) αλλά και οι Δάκτυλοι Κουρήτες φύλακες του νεογεννήτου Διός εις το Ιδαίον άντρον της Κρήτης καθώς, ως λέγεται, όταν η θεά Ρέα επρόκειτο να γεννήση τον Δία και υπό το κράτος των ωδινών του τοκετού δια να μην φωνάξη και προδοθή εις τον σύζυγόν της παιδοφάγον Κρόνον έχωσεν τα δάκτυλά της εις την γην εξ ής εξεπήδησαν οι Ιδαίοι Δάκτυλοιοι, 10  τον αρθμόν… Προφανώς πρόκειται περί αστροφυσικής αλληγορίας-λογοπαιγνίου, κρυπτογραφούσης την ανάδυσιν εις το φως του ηλίου εκ της γηίνης πανθαλάσσης, και κατά πρώτον, της οροσειράς της Ίδης με τας δακτυλικάς της ορεινάς πτυχώσεις και ακολούθως και της υπολοίπου Κρήτης μετά της πανίδος και χλωρίδος της ως και, εν συνεχεία, της γηγενούς δημιουργίας του πνευματοφόρου ανθρωπίνου όντος. (homo sapiens),

Ούτω επίσης εξηγείται και η ομηρική ¨ροδοδάκτυλος Ηώς¨ – ετυμολογικός- μεταφραστικός γρίφος - εις την ερμηνείαν της οποίας απέτυχον παταγωδώς όλοι οι μεταφρασταί έως σήμερον των Ομηρικών επών,, Έλληνες και ξένοι, (βλ. π.χ. γερμαν. μετάφρασις . Sonnenuntergang  rosenfringrig!)  αποδούντες το επίθετον εις την προσωποποιημενην Ηώ (Αυγή)  ως ¨ροδοδάκτυλη, ροδοδακτυλάτη έως  κροκάτη¨ Αυγή-Ηώς, ενώ η ορθή ερμηνεία της είναι η ¨ροδίζουσα-ροδοχρωματίζουσα (το χάραμα) τας κορυφογραμμάς των ορέων¨ Ηώς. Εις την αιολικήν διάλεκτον και δια της Σαπφούς (98,8 D)  ανανγιγνώσκωμεν και  ¨βροδοδάκτυλον¨ την ¨μήνα¨ (=σελήνη, εξ ού και ο μην, -ός, ο σεληνιακός μήνας)  την καταλάμπουσαν την αλμυράν θάλασσαν και την πολύβλαστον αρούραν (αρώσιμον γαίαν). Και η οποία σελήνη εδώ δεν νοείται προσωποποιημένη όπως  και η Ηώς και έχουσα ρόδινα δάκτυλα. Αλλά ως ¨η σελήνη η ροδίζουσα το εσπέρας τας οροσειράς και τας θαλάσσας διότι τότε, με το σούρουπο αι τελευταίαι καλύπτονται από πανέμορφο ρόδινο-ροζ χρώμα.

Τέλος εκ του αριθμ. δέκα προέρχεται, κατά τον αείμνηστον Τσατσόμοιρον, το ρήμα δέκ-χ-ομαι, ήτοι υποδέχομαι τινά δια της προτάσεως και των δύο πεναταδακτύλων χειρών (η εικών του ανθρώπου).   

4)      Η κλασική ετυμολογία είναι το μη+κηρ. Η απόκρυφος όμως όσον και απλουστάτη ¨μάκαρες¨ < μακράν, μήκος, ήτοι οι μακρινοί, οι μακράν μένοντες και εκ του μακρόθεν ερχόμενοι. Πρβ.¨νήσοι μακάρων¨ ήτοι απομεμακρυσμένοι εις την ουρανίαν θάλασσαν-ωκεανόν ¨πλανήται¨ κατοικίαι θεών και ηρώων. Πρβ. και μακαρ-όνια, τα μακρουλά, ελλ.λέξις και μαγειρικόν σκεύασμα επίσης προελθόντα και μεταφερθέντα εξ Ελλήνων αποίκων εις Ιταλίαν.     

5)      Θεοειδής και θεοείκελος. Κατά βάσιν συνώνυμα επίθετα, διακρινόμενα ίσως ως προς το ότι:  το μεν πρώτον περιγράφει κυρίως την θαυμαστήν ειδήν-μορφήν ως χάρισμα ή λόγω θείας καταγωγής του θεοειδούς αυτού ανθρώπου. (Πρβ. τα εις –ίδης αρχαιοελλ. και νεοελλ.ποντιακά επίθετα, π.χ. Πηλείδης, Τυδείδης, υιός Πηλέως και Τυδέως, Γεωργιάδης, Φρονημίδης κ.λ.π.)   Το δε δεύτερον ¨θεο-είκ-ελος¨ (ο εικόνα, ομοίωμα έχων θεού, πρβ. ουσ. ανδρείκελον (το) = το –υποτιμητικώς - ομοίωμα ανδρός ),  (δια –k-ελ-ος πρβλ. αγγλ. like) εστιάζει εις την εκστατικήν εντύπωσιν (σαν να βλέπουν ένα θεόν αίφνης εμφανιζόμενον) οίαν εμποιεί-προξενεί εις το πλήθος η επιβλητική εμφάνισις-θέασις, η αύρα της ευμορφίας όπως και ο όγκος του πνευματικού εκτοπίσματος που εκπέμπει εν συνόλω και ως εικών, από ποδών έως κεφαλής, ένα θεόληπτον-θεϊκώς εμπνευσμένον άτομον. Πρβ. και τον ¨ως από μηχανής θεόν.¨.

6)      Άμβων (άνω+ βαίνω, πρβ. ουσ. αναβαθμός). Άβαξ (άνω βάσις) η τετράγωνος πλάξ επί της κουρυφής του κίονος του ναού εφ’ ού ερείδεται ο θριγκός (τετράπλευρο στεφάνι) του αρχαιοελλ. ναού.

7)      Θόλος μυκηναϊκός (βλ. ανάγλυφον εικόνα εις χρυσούν δακτυλίδιον Βαφειού) ως και ο κλασικός αρχιεκτονικός (Θόλος Επιδαύρου και Δελφών) όπου ελάμβανον χώραν μυστηριακαί τελεταί και μυητικαί στέψεις βασιλέων ως και αργότερον Ρωμαίων αυτοκρατόρων, ούσαι βακχικού χαρακτήρος (χορευτική θυρσοτίναξις και μεθυστικαί εισπνοαί γύρεως εκ των τινασσομένων κορύμβων κισσού και δάφνης) εκ των οποίων επήρχετο τοις εν τω Θόλω βάκχευσις-θεία μέθη-θόλωμα του νού,  παρομοία της μάντιδος Πυθίας, εξ ού και το επιθ. θολός και νεοελλ. ουσ. θολούρα. ( το θολωμένο μυαλό.)     

8)      8) Τα είκ-ο-σι εν συνόλω άκρα, δάκτυλα χειρών και ποδών, αποτελούν την ¨εικονική¨ χαρακτηριστική ταυτότητα, την εικ-όνα, του ανθρώπου. Πρβ. αρθμ. είκοσι, εικ-ασία, εικ-άζω, έκ-αστος, εικότως (= ευλόγως), εικοτολογία, (=πιθανολογία)     

(Ευχαριστίαι εις συνεργάτας Ρόκκον, Κίμωνα και Λύκαστρον δια τα εμβριθή και διαφωτιστικά των σχόλια. Εις τα ετυμολογικά δεν υπάρχουν διορθώσεις καθ’ ότι καμία θέσις δεν είναι απόλυτα ορθή ή και μοναδική ορθή όπως και καμία απόλυτα λάθος.)