ZEYΣ ΕΛΑΥΝΩΝ


Κυριακή 12 Δεκεμβρίου 2021

ΤΟ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΝ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ (38)


ΕΛΛΗΝΟΜΑΘΕΙΑ-ΛΕΞΙΓΝΩΣΙΑ

Αρχή σοφίας ελληνικών ονομάτων επίσκεψις.

Όθεν άριστα λέγεται παρά τοις φιλοσόφοις
ο τους μη μανθάνοντας ορθώς ακούειν ονομάτων
κακώς χρήσθαι και τοις πράγμασιν.

(Πλούταρχος)

ΤΟ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΝ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ (38)

1)  κύβος: η ετυμολογία και σημασία του.

2)  η σφραγίς (γεν. – ίδος):   η ετυμολογία και η σημασία του.

3) ο φάρυγξ (γεν. φάρυγγος) και λάρυγξ: Η ετυμολογική (και εννοιολογική) των διαφορά.

4) αίγλη και άγαλμα: η κοινή των ρίζα και σημασία.

5)  coin = το αγγλικό ¨νόμισμα.¨ Αναγραμματισμένο αποκαλύπτει την ελληνική προέλευσι και σημασία του. Δηλαδή;

6) πλούτος (ο) και πλάτος (το): τί κυριολεκτικά σημαίνουν;

7) απονήωσις (η), πλοηγός (ο): τα συνθετικά των λέξεων.

8) Εσθίω, εστιατόριον  και εστία:  Πώς σχετίζονται;   

Οι απαντήσεις από το προηγούμενο Νο (37) ΕΔΩ

--------------------------------------------------------------------------------------------------------

Αι απαντήσεις του Λεξιθήρος    

1) κύβος: κυ- (πρβ. ρ. κυ-λίομαι) + β-ο-ς (πρβ. ουσ. βά-σις, κυ-βή-στησις, βή-μα, ρ.βαίνω) = ο έχων κυλιομένην βάσιν.  

2)  σφραγ-ίς (η), γεν. (-ίδος) = φραγ-ή  ε-ισ-όδου.

3)  φάρυγξ <  φα (πρβ. φα-γητό, φα-γείν)+ ρυγ (πρβ.  ρύγ-χος (το), ό-ρυγ-μα (το), ο ρυχ- είον, (το),  ρ. ρέγ-χω  -  ρο(γ)χαλίζω)  + ς  (καταληκτικόν) =  το ¨πηγάδι¨- όρυγμα καταπόσεως  του φαγητού.  Αντιστοίχως λά- ρυγξ  (ο) = το όρυγμα ανόδου της λα-λιάς.

4)  αίγλη (πρβ. ρ. αγ-άλ-λομαι και αγαλλίασις (η) αλλά και ρ. γ-αργ-αλάω και γαργαλιέμαι ) =  η λάμψις, θάμβος (πρβ. αγγλ. gla-mour) της χαράς.   άγαλμα = το εκαμβωτικόν  εκείνο που προξενεί αγαλλίασιν.

5) coin , < (αναγραμματισμένον  icon = ελλ.  εικών (η)) = το απεικόνισμα, νόμισμα.

6)  πλούτος (ο),  πλάτος (το)  εκ του επιρρ. πολ-ύ. (πρβ. ν.ε. επιθ. μπόλικος, -η, -ο < πόλικος < πολύ-κος. ,   

7)  από-νήωσις (η) < από + νη+ ω-(θ-ησι)ς- ώσις (πρβ. ωστικόν κύμα) = η εκ της νηός-πλοίου (πρβ. ναυ-τικόν,  νηολόγιον)  ώθησις-απομάκρυνσις.  Πρβλ. και ουσ. από-γείωσις (η) = η εκ της γης ώθησις-απομάκρυνσις.

8)   Το ρ. εσθίειν-τρώγειν  και ως πρωτεύουσα βιολογική ανάγκη χρή προηγείσθαι της λ. εστία  (= τζάκι < τουρκ.  οτζάκιον  και οντάς ) εστία ήτις έλαβε το όνομα αυτό διότι απετέλεσε το κέντρον –έδρα συγκεντρώσεως των οικείων (μελών της οικογένειας)  για εστίασι (πρβ. εστιατόριον)-φαγητό  αλλά και θέρμανσι.  

----

Δεν υπάρχουν σχόλια: