ΒΛΑΚΩΝΙΚΟΙ ΔΙΑΛΟΓΟΙ-ΠΕΟΚΛΗΣ.
Έγραφα 2 ώρες στα αρχαία έναν μεγάλο βλακωνικό διάλογο, αλλά δυστυχώς μου σβήστηκε χωρίς να το αποθηκεύσω. Δεν πειράζει, τον ξανάγραψα, όρεξη έχω κι έμπνευση. Τώρα που το σκέφτομαι, πιο καλά που έγιναν έτσι τα πράγματα, για να τον γράψω πιο προσεγμένα. Πίστευα ότι σε κανα τρίωρο να τον είχα ολοκληρώσει, πλάκα κάνω, σε μία ωρίτσα τον είχα έτοιμο έτοιμο. Δεν θα αντιγράψω ούτε μια φράση από αρχαίο κείμενο, όπως και με το προηγούμενο το οποίο δεν πρόλαβα να αποθηκεύσω. Ο βλακωνικός διάλογος δεν είναι ειρωνικός προς τον Πλάτωνα, που έχω διαβάσει όλο του το έργο και πάρα πολλά από όλους τους νεοπλατωνικούς. Επίσης είπα να το κάνω και λίγο πιο χιουμοριστικό, μάλλον σατυρικό, χωρίς να χάνει το νόημα του.
Ο παρών διάλογος διαδραμματίζεται στην περιοχή της αρχαίας Πεονίας, μέσα στο Όρχεον Μέλαθρον, μια πόλη-κράτος ενός παράλληλου φανταστικού σύμπαντος της κλασικής αρχαίας Ελλάδας, μίας πόλης παρωδίας του αρχαιοελληνικού κόσμου, δίχως να παραχαράσσεται η ιστορία, αλλά φτιάχνοντας μια ιστορία φαντασίας. Έχει ξεσπάσει ο μεγάλος λοιμός της φαγούρας όπου όλοι ξύνονται συνεχώς, αν και όλοι τους κάνουν μπάνιο καθημερινά στα νερά του ποταμού Καπώτα. Πολλοί κάνουν όλη μέρα θυσίες στα αγάλματα των αρχαίων Παλαιών πεοκέφαλων θεών τους έξω απ' το ιερό του διπλού όρχεως.
Ο μεγάλος σοφιστής Φαλλοκράτης, ο νέος ερωτικός φιλόσοφος Πεοκρούστης διαφωνούν για την φύση των όντων και πετάγεται και ο Ορχίων ο βρωμόσοφος, δίνοντας το λόγο στον Ελεάτη φιλοξενούμενο φιλόσοφο τον Παπαρίδη που μετέφερε τους λόγους του μυστικιστικού φιλόσοφου Αρχιδοκλή. Όλο το διάλογο συντονίζει ο Πεοκλής οποίος και διοργανώνει το συμπόσιο, στα πλαίσια των φαλληφοριών πομπών, για εξορκισμό της πανδημίας του μεγάλου κνησμού ή μηδεοφαγουρίασης η όποια δεν αφήνει τους πολίτες να κάνουν έρωτα, να φαν, να εργαστούν, να κοιμηθούν, να αθληθούν και να ηρεμήσουν, γι αυτό κάθονται όλη μέρα σε στάση δε οκλαδών τα μηδέα ξύνοντες.
Ο διάλογος καταγράφτηκε από τον λόγιο σχολαστικό ιστορικό Βλάκωνα, ο οποίος και συνέγραψε τους βλακωνικούς του διαλόγους. Ο συγκεκριμένος λέγεται Πεοκλής - Λόγος Πεϊκός κι αποτελεί τη συνέχεια του βλακωνικού διαλόγου Αρχίδαμος ή περί Μηδέων. Δυστυχώς δε διασώζεται ολόκληρος καθώς έχει χαθεί το τρίτο μεσαίο μέρος του έργου. Μετά από κοπιαστικές προσπάθειες ειδικών παπαρολόγων αποκαταστάθηκε κάπως το μεσαίο που έλειπε, βάση παραπομπών άλλων νεωτερικών πεογράφων. Για τις ανάγκες του έργου, το απόσπασμα που θα παραθέσω είναι γραμμένο στην Πεονική Διάλεκτο και δεν έχω την δυνατότητα και τον χρόνο να το μεταφράσω στην νέα, οπότε θα το παραθέσω στο αρχαίο.
Πρόσωπα του Διαλόγου:
ΒΛΑΚΩΝ (ΑΚΡΟΑΤΗΣ)
ΦΑΛΛΟΚΡΑΤΗΣ
ΠΕΟΚΡΟΥΣΤΗΣ
ΟΡΧΙΩΝ
ΠΕΟΚΛΗΣ
ΠΑΠΑΡΙΔΗΣ
+ΠΝΕΥΜΑ ΑΡΧΙΔΟΚΛΗ
ΠΕΟΚΛΗΣ:
Ω άνδρες Πέονες κι Ευρωπέοι συμφοράς τοίσδε ημάς ως ψολόεντας κεραυνός εν αιθρία πτωξ εις την πόλην μας ενέπεσεν και γαρ όντες ημάς ολημερίς κνησμόν εις μηδέαν φέρουσιν! Ωιμέ,τι κνησμός ω θεοί!
ΠΕΟΚΡΟΥΣΤΗΣ:
Ωιμέ θεοί ημών έργα κάκια νέμεσις των επί ταις κεφαλαίς μας επιφέρουσιν συν άμα έργω κνησμού μέγιστου, οίον τοίσδε λόγοι ραδίως εις χαλεπώς ανοσίαν ημάς φέρουσι. Ούτο γαρ σήμερον ημείς έχομεν.
ΠΑΠΑΡΙΔΗΣ:
Θεοί γαρ λόγων τούτων θρέφουσι, ως γε ποιητής Αρχιδοκλής έφη, ου βέλτιστον τι λόγοι καθαρτικοί ώσπερ παπαρολόγοι τω αμύητω άρρενι φέρουσιν εν τη αγορά, ως κέαρ εκμαγείου επ αυτώ σύμβολα χρήζει.
ΦΑΛΛΟΚΡΑΤΗΣ:
Άρξομαι εκ των λόγων ούτων υμάς νυν ενταύθα φέρουσιν γαρ δράττομαι τη αιτίι ούτω συγκαθήμενοι εις κνησμόν ομού ω άνδρες συνδαιτυμόνες και σημείον επί τω έργω υμών πράττουσι τε και θεών μένος επί των κεφαλών μας φέρουσιν. Αλί! Αλί!
ΠΕΟΚΡΟΥΣΤΗΣ:
Τι δε ούτον σοι δοκεί;
ΦΑΛΛΟΚΡΑΤΗΣ:
Ζήτημαν τούτον πρόβληματα της υμών παιδείας καταδεικνύειν, η γαρ απούσα ει.
ΠΕΟΚΡΟΥΣΤΗΣ:
Επ αυτών γαρ ίσταμαι τε κι ομολογούμεν καθαίπερ ημών έθη εκπίπτουσιν και ήθος γαρ τούτο μένος υπό νόσου επέφερεν.
ΦΑΛΛΟΚΡΑΤΗΣ:
Ορθώς λέγεις.
ΠΕΟΚΡΟΥΣΤΗΣ:
Οία πτωξ νουν συσκότισεν. Ει ηέλιος ων αεί νεανίας εστί γαρ υπό νεφελών άμα κεκρυμμένος είναι, τούτο ου γαρ έστι ότε ηέλιος μη ων μα κρυφίος υπό νεφελών.
ΦΑΛΛΟΚΡΑΤΗΣ:
Πάνυ γε.
ΠΕΟΚΡΟΥΣΤΗΣ:
Ούτη πτωξ ώσπερ βρωξ έπιπτε, καθόπερ άνδρες ούτοι λόγον πάτριον λησμόνησαν και γλώττα καινή γέγραψαν κι απώλεσαν.
ΟΡΧΙΩΝ:
Πως λέγεις τούτον;
ΠΕΟΚΡΟΥΣΤΗΣ:
Ου γαρ άνευ λόγου αιτία εν εαυτώ άρχειν, ώσπερ ούτο νόεσιν φάσι, έστι έτερον της σκέψεως, ως τούτου γλώττα γαρ λόγος πέφηκε εν κεφαλί όργανον ει γαρ νοητόν.
ΟΡΧΙΩΝ:
Πως άλλως δύνασθαι;
ΠΕΟΚΡΟΥΣΤΗΣ:
Ουκ νοείν δύναμαι.
ΠΕΟΚΛΗΣ:
Δοκεί μοι όργανον τούτουν θαυμαστόν είναι και κόσμον ορίζει, παρ αυτώ νους ουκ δύναται άνευ οχήματος βαίνουσι ως άμαξα μετά ίππων φέρουσα. Ει ουκ έστι;
ΦΑΛΛΟΚΡΑΤΗΣ:
Ορθόν γαρ έστι τούτον, καθόπερ ιατρός ούτα βέλτιστα γιγνώσκειν. Εν είδη λόγου τίνα ουσία νοητική επί κήρατος οργάνου αποφαίνεσθαι και καθεαυτώ άγεσθαι, ως σκέψις εκ νοός πέφυεν και νους είναι και η σκέψις νοήσεως νόησις εστί, ώσπερ τι ην είναι σκέπτεσθαι τε και νοείν ανόμοια όντα είναι, καθαίπερ νους αίδιος εστί γαρ σκέψις επάμερη. Επέκεινα ου γαρ οίδα.
ΟΡΧΙΩΝ:
Πάνυ γε.
ΦΑΛΛΟΚΡΑΤΗΣ:
Καθ'ούτω συνειδέναι είναι και νοείν εστί ως μέθεξις τούτων δύο ουσιών, αιδίου κι επάμερης. Ου ένεκα αρχής γενομένης εκ του μη όντος μα ως εαυτός κράτιστος το της ψυχής τριμερές ως δαίμων άγει.
ΠΑΠΑΡΙΔΗΣ:
Άρξομαι Αρχιδοκλέους λόγον ως έφη τα περί παρά τη μήνι ουκ αγοραίως λέγονται και τοίσδε λόγους κρυφίους εθεώρησεν.
ΦΑΛΛΟΚΡΑΤΗΣ:
Ένεκα τούτου μύθω χρησμοσύνη γένοιτο, ως λόγοις άρρητοις τα περαιτέρω φάσιν, παρά των καθ' υμών τελετών εμφαίνουσι.
ΠΕΟΚΡΟΥΣΤΗΣ:
Έρως γαρ περί της νοήσεως όντα ραδίως ημάς ιέναι κράτιστος κι αίδια ιόντα προς ημάς μετά πεόνιων καθαρμών άπασα γαρ νοητικήν νόσον βάλουσι μετά λόγω φάος.
ΟΡΧΙΩΝ:
Ωιμέ! Ολημερίς εις κνησμόν καθήμενοι κι αι σύντροφοι ημών εταίραι εις γη ξένιαν γίγνονται, ου τίκτειν δυνάμενες ούπω γαρ άπαντες γηραιοί εσόμενοι κι ουχί παίδες νεότεροι γενέσθαι, διόπερ γε βάρβαροι ημών πολιτείαν επευλάνουσι βούλονται.
ΠΕΟΚΡΟΥΣΤΗΣ:
Νη τον ψολοέντα ουρανό, ω άνδρες υμείς Πεόνιοι ενάργεια υμών χρησμοσύνη γαρ μέγιστη έστι κι άπαντες εγερθέντες είναι και γαρ κινδύνους ει συνομώτες ορώντες, ου γαρ δείμος υμάς οφελείν τε και φόβος πλέον χαλεπός σύμβουλος πάντων έστι.
ΠΑΠΑΡΙΔΗΣ:
Διουτοτρόπως Αρχιδοκλέους λόγοι ως μύθοι κρύφιοι τε κι άρρητοι ούπω δε υπό χρησμωδίας κέκρυψαι, τα παρά τη Μήνι ουκ άλλως γαρ ειρήκοτα δύνασθαι,τοώντι
μυθολογούσιν τας περί των όντων αρχάς.
ΦΑΛΛΟΚΡΑΤΗΣ:
Καθαυτώ κόσμον τόνδε οψώμεθα δία του μύθου διαπαιδαγωγούμενοι, γλώτταν τίνα ακούοντες και ειρηκότες, εν κεφαλή ον όργανον έστι, κόσμον τοίδε καθ υμάς ορά.
Καθώσπερ γλώττα το ράδιον λόγου είναι.
Βραδέως ει ραδίως γαρ το μέτρον τόνδε νοερώς εμφαίνουσιν επί λόγοις ανθρώπω ταυτόν δεικνύουσιν, ουκ γαρ άνευ λόγου άνθρωπος είναι, παρά τω λόγω πάνυ γε.
ΠΕΟΚΛΗΣ:
Τοιουτοτρόπως γαρ δύναμαι μύθον ούτον ως επιμύθιον, παρά τοις ανθρώποις ουκ άγνωστος είναι, περί συμβόλου πράξεως φίλων γε αναχωρούντων εκ της Πεονίας τον λιμένα εις υδάτισι προς νήσον μακράν κείται εις, έτερος γαρ προς γείτονα χώρα γόνους μονάρχη Πεόνιου φονεύσαντες, ίνα θρόνον πεόνιον καταλύσαντες και έτερον πολίτευμα επί της πόλεως καινόν φέρουσιν, ότε Πεοκρατία καινότερο πολίτευμα ημών γε εστί. Πράξη ούτη μένος θεών επέφερε γε Μήνις θυμόν Σελάναιας κόρη ως αιδώ γε φυλάτουσιν τε και Νέμεσιν κυρώουν μετά αλαστόρων τελεστικών γαρ καθαρτικών δαιμόνων, ως έφα. Ούτη έρις ένεκα ην του καθαυτώ συμβόλου ούτω αποχωρίσθη. Ει πάλι γαρ ενώσει τις τούτο, Τυφώεως μανίαν ούτη τετέλεσθαι και πόλεμον νείκους επί του τέλος φέρουσι. Ούτο μύθος χρησμωδεί ει οιωνός παις Πεόνιος τω μοναρχίδι γόνος Πεονίου αγλαόφημου πράξειν μέλλεσθαι, ένδοξος γαρ τη οικουμένη ως Ψόλαρχος ο εσόμενος ο τίσιν μετά της νεμέσεως ος επιφέρει κατά του δίκαιου τάξιν. Γε επ ωυτώ φαλλόν ως σύμβολον φέρει κι επ αυτώ κυριαρχία θεόν σεαυτόν ίσαν γαρ κατέστησας. Επιμύθιο τούτο επωδή εστί, εν είδη παλινωδίας της επάρατης νόσου του ορχεοκνησμού, τε και κύκλον κακίας ούπω λήξασθαι, ώσπερ νείκος ουκ άρχειν.
ΟΡΧΙΩΝ:
Γένοιτο!
ΠΑΠΑΡΙΔΗΣ:
Γέννητω!
ΠΕΟΚΡΟΥΣΤΗΣ:
Γένετο!
ΦΑΛΛΟΚΡΑΤΗΣ:
Εγένετο!
ΠΕΟΚΛΗΣ:
Γέγονε!
1 σχόλιο:
Όλοι για τον Πέοντα,
ω! μα τον χαμαιλέοντα
και τον Παίσιον γέροντα
ούτως ειπείν, σύντεκνε!
Δημοσίευση σχολίου