Πως παίρνουμε αποφάσεις;; Και τι είναι η διαίσθηση

 

ΛΥΚΑΣΤΡΟΣ :

Πως παίρνουμε αποφάσεις;; Και  τι είναι η διαίσθηση ( και η e-λιθιότητα που προκύπτει από την μη χρήση της από μηχανές ΑΙ)

Τρεις είναι οι μέθοδοι λήψης αποφάσεων, όλες όλες:

 

Όταν ξέρουμε ακριβώς το αναμενόμενο αποτέλεσμα. Πχ πεινάω, αποφασίζω να φάω, ξέρω από πριν ότι θα πάψω να πεινάω.

 

Όταν ξέρουμε τις πιθανότητες των αναμενόμενων αποτελεσμάτων από την απόφαση που θα πάρουμε. Πχ θα μπώ σε εκείνο το εστιατόριο, ίσως (με μια πιθανότητα) θα βρω φαγητό που θα μου αρέσει και έτσι ίσως (με μια άλλη πιθανότητα) να χορτάσω. Για την λήψη τέτοιων πιθανοθεωρητικά στηριγμένων αποφάσεων, ο κάθε ένας χρησιμοποιεί κάποιο κριτήριο. Τα βασικότερα είναι 3 (αν και υπάρχουν και λεπτότερες παραλλαγές τους):

 

-To κριτήριο της μεγιστοποίησης του ελάχιστου κέρδους (maximin)

-Το κριτήριο της ελαχιστοποίησης της μέγιστης ζημιάς (minimax)

-To κριτήριο της ελαχιστοποίησης της χαμένης ευκαιρίας.

(,όταν σε τέτοιες αποφάσεις εμπλέκονται ανταγωνιστικά τουλάχιστον δυο, εμπλέκεται και η διάσημη τέχνη του game theory για να προβλέψει με ποια βέλτιστη στρατηγική αποφάσεων κάποιος θα κερδίσει η πότε θα έχουμε κάποια ισοπαλία).

 

Οι καταστάσεις (προβλήματα) όπου μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε μια από τις πιο πάνω 2 μεθόδους, είναι όμως πολύ σπάνιες, ελάχιστες! Συνήθως παίρνουμε αποφάσεις σε καθεστώς έλλειψης πληροφορίας (που μερικούς τους φοβίζει τόσο πολύ, ώστε να μην λαμβάνουν καμία απόφαση, αναθέτοντας αυτή την δουλειά σε τρίτους. Είναι οι πραγματικά δυστυχισμένοι). Παρ' όλα αυτά παίρνουμε καθημερινά αποφάσεις που κυρίως στηρίζονται στην:

 

Αποφάσεις που λαμβάνονται με την διαίσθηση. Πχ "κάτι μου λέει" ότι ο τάδε τελικά θα τα καταφέρει, και ψηφίζω ανάλογα. Ή κάτι μου λέει ότι εκείνο το κορίτσι στον απέναντι τοίχο είναι η αδελφή ψυχή που δεν βρήκα ακόμα.

 

Αλλά τι είναι η διαίσθηση;; Tι είναι αυτό το "κάτι" που μας τραβάει σαν μαγνήτης, και που τις περισσότερες φορές δεν κάνει λάθος;;

 

Για να απαντηθεί το ερώτημα, χρειαζόμαστε μερικά πολύ βασικά από τον χώρο των λεγόμενον νευροεπιστημών. Την διεπιστημονική δηλαδή προσπάθεια για την κατανόηση της λειτουργίας του εγκεφάλου.

 

Πριν πάρουμε μια οποιαδήποτε απόφαση, ο εγκέφαλος βιώνει μια συγκεκριμένη ισορροπία. Την στιγμή της απόφασης, η ισορροπία αυτή καταστρέφεται, για ελάχιστα μικροδευτερόλεπτα βιώνει κάτι ανάλογο με την παθολογία της σχιζοφρένειας! (αποδεικνύεται με ανάλυση εικόνων f-mri), αφού η προβολή στο μέλλον σημαίνει προβολή σε κάτι που δεν υπάρχει (και συνήθως δεν μπορεί να προβλεφτεί)!

 

Αυτή η απεικονιστικη απόδειξη των λεγόμενων νευροεπιστημών, δημιουργεί την ισχυρή υπόθεση ότι η διαίσθηση δεν είναι τίποτε άλλο παρά η ικανότητα που απέκτησε ο ανθρώπινος εγκέφαλος στην εξελικτικής του πορεία μέσα σε κοινότητες να αναγνωρίζει τον περίφημο "παράξενο ελκυστή του Lorentz" που εμφανίζεται σε όλα τα χαοτικά συστήματά όταν καταρρέουν. Αυτός είναι το σημείο ισορροπίας του ποιοτικά διαφορετικού συστήματος που αυτοοργανώνεται πάντα γύρω του από αυτήν την λειτουργία του δημιουργικού χάους. 

 

Αν και η διαίσθησή μου μου λέει ότι ελάχιστοι θα ήθελαν να εμπλακούν σε μια συζήτηση για να συμβάλει σε ένα ορισμό της διαίσθησης που θα αποφεύγει τις ταυτολογίες ή την μεταφυσική, θα ήθελα να σας διαβεβαιώνω ότι η διαίσθηση είναι αδύνατον να αναπαραχθεί από οποιοδήποτε σύστημα τεχνητής ευφυίας. 

 

Βλέπεις, όλες οι μηχανές και οι σχετικοί αλγόριθμοι καταρρέουν όταν βρεθούν σε ένα περιβάλλον όπου κυριαρχεί αυτό το "δημιουργικό χάος"* και η απρόβλεπτη κατάληξη της κατάρρευσης του παλιού, αφού λειτουργούν γραμμικά.

 

Έτσι ποτέ δεν μπορούν να αποκτήσουν διαίσθηση!. Τον λόγο δηλαδή που μας επέτρεψε να επιβιώσουμε και να εξελιχθούν ως είδος μέχρι τώρα. 

 

Η ανθρώπινη e-λιθιότητα, δηλαδή αυτή που περιμένει το αντίθετο αναθέτοντας την δύσκολη δουλειά της λήψης μιας απόφασης σε κάτι άλλο, όπως η ΑΙ (ή κάποιον άλλο, όπως τα συστήματα λειψής δημοκρατίας υπό καποιον Musk), οφείλεται είτε στην τεμπελιά για σκέψη που κάνει καθημερινά εκπτώσεις τύπου Βλαξ Friday ή λόγω του φόβου του άγνωστου.

 

Μπορεί όμως να ξεπεραστεί. Οι αιτίες της είναι γνωστές παθολογίες του ανθρώπινου εγκεφάλου, που επίσης αποτυπώνονται απεικονιστικά με f-mri, όπως αυτό στην φώτο άνωθεν.

* Οι Έλληνες είμαστε κατ εξοχήν παιδιά του Χάους.

Για διαβαστερους/ες βιβλιογραφία και αναφορές σε αυτό ΕΔΩ. Η διαίσθηση είναι το κλειδί για την ερμηνεία του δημιουργικού χάους στην ίδια μας την εξελιξη.