Όταν προσπαθείς να πεις σε κάποιους την σκληρή αλήθεια συνήθως δεν την αποδέχονται.

 

ΛΥΚΑΣΤΡΟΣ :

«Άσε τους ανθρώπους, αφεντικό, μην τους ανοίγεις τα μάτια. Αν τους τ’ ανοίξεις, τι θα δουν; Την κακή τους και την ψυχρή! Άσ’ τα λοιπόν κλειστά, και άφησέ τους στον κακό και τον ανάποδό τους.»

Ν. Καζαντζάκης στον Αλέξη Ζορμπά 

 

Με ρωτά ο Βρασίδας για κάποιο θέμα.Του απαντάω.

 

Δεν του αρέσει αυτό που του απάντησα. άσχετα αν είναι η αλήθεια και η ωμή πραγματικότητα.Αντί να επεξεργαστεί πρώτα όλα όσα του είπα αντιδρά άμεσα.'

 

Μου λέει ότι είμαι καταστροφολόγος, πεσιμιστής, ότι σπέρνω τον πανικό...

Χαμογελάω και συμπληρώνω "κι άλλα μπορεί να είμαι αφού έτσι το πιστεύεις Όμως σίγουρα δεν θέλω να σε κοροϊδέψω Αν πάλι δεν σ αρέσουν όσα σου απάντησα γιατί με ρώτησες; Αντε ρώτα κι αλλού μέχρι να βρείς τις απαντήσεις που σου αρέσουν".

 

Δεν προσπάθησα να σου επιβάλλω την γνώμη μου, εσύ με ρώτησες. Και επειδή σε σέβομαι σου απάντησα αυτό που πιστεύω, αλλιώς θα σου έλεγα ένα ξερό "δεν ξέρω να σου απαντήσω" για να σε ξεφορτωθώ και να μην ακούω μετά όλα τα άλλα.

 

Άλλωστε το ποιός στο τέλος θα δικαιωθεί εν όλω ή εν μέρει θα φανεί εκ του αποτελέσματος. Μέχρι σήμερα όμως δεν έχει συμβεί κάτι που να με κάνει ν ' αλλάξω αυτή την γνώμη που με ρώτησες και που σου είπα.

 

Η φράση αυτή εκφράζει την πεποίθηση του Ζορμπά ότι η παρέμβαση στη ζωή των άλλων, ακόμη και με την πρόθεση να τους «φωτίσει» κανείς (να τους ανοίξει τα μάτια), είναι συχνά μάταιη και σκληρή, καθώς το μόνο που επιτυγχάνει είναι να τους αποκαλύψει τη σκληρή πραγματικότητα χωρίς να τους προσφέρει μια πραγματική λύση ή διέξοδο.

 

Ο Ζορμπάς, ως άνθρωπος της πράξης και της άμεσης εμπειρίας, αντιπαραθέτει τη δική του φιλοσοφία στην πνευματική και θεωρητική διάθεση του «αφεντικού» (του συγγραφέα), ο οποίος συχνά προσπαθεί να αναλύσει ή να βελτιώσει τους ανθρώπους γύρω του. Ο Ζορμπάς τον συμβουλεύει να αποδεχτεί την ανθρώπινη φύση και να μην ανακατεύεται, εκτός αν του ζητηθεί ή και αν μπορεί να προσφέρει κάτι ουσιαστικότερο από τη γνώση της δυστυχίας τους.