Ο ΑΘΕΑΤΟΣ ΣΚΛΗΡΌΣ ΠΌΛΕΜΟΣ ΕΠΙ ΤΗΣ ΨΗΦΙΑΚΉΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ Η ΑΝΤΑΝΆΚΛΑΣΗ ΤΟΥ ΣΤΗΝ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΩΝ ΠΟΛΕΜΩΝ ΤΩΝ ΑΠΟΓΌΝΩΝ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ ΤΩΝ ΣΠΗΛΑΙΩΝ (πχ στην Ουκρανία)
Οι πρώτες εμπορικές εφαρμογές Web1 εμφανίστηκαν στις αρχές της δεκαετίας του 1990. Εκείνη την εποχή, «το Διαδίκτυο» αποτελούνταν από στατικές ιστοσελίδες. Ήταν ένα Διαδίκτυο «μόνο για ανάγνωση», στο οποίο οι χρήστες μπορούσαν να καταναλώνουν μόνο πληροφορίες. Πλατφόρμες όπως το Facebook ή το Netflix δεν υπήρχαν τότε, τα "αστέρια" ήταν ιστοσελίδες όπως η Britannica Online ή η Yahoo.
Το 2000, η φούσκα των dot-com έσκασε και πολλές εταιρείες του πρώτου Διαδικτύου εξαφανίστηκαν από την αγορά. Παρά αυτή την οπισθοδρόμηση, τα φωτεινά μυαλά του τεχνολογικού κόσμου επικεντρώθηκαν στην περαιτέρω ανάπτυξη καινοτομιών. Το αποτέλεσμα ήταν η σταδιακή άνοδος του Web2.
Ενώ το Web1 επέτρεπε κυρίως τη μετάδοση πληροφοριών, το Web2 εστιάζει στην αλληλεπίδραση: Οι χρήστες διαθέτουν τα δεδομένα τους σε παρόχους υπηρεσιών όπως μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ηλεκτρονικού εμπορίου ή παρόχους πληρωμών, επιτρέποντας σε αυτές τις εφαρμογές να λειτουργούν. Έτσι από την on-line Britanica περάσαμε στην wikipedia που συγγράφεται από πολλούς και από το yahho στα blogs.
Με άλλα λόγια: οι χρήστες του Web2 δεν είναι πλέον απλώς καταναλωτές. είναι επίσης και οι ίδιοι το προϊόν.
Ένα παράδειγμα είναι το Facebook: Σε αντίθεση με τους ιστότοπους Web1, δύο χρήστες του Facebook μπορούν να έχουν πρόσβαση στον ίδιο ιστότοπο, αλλά να βλέπουν εντελώς διαφορετικό περιεχόμενο. Αυτό συμβαίνει επειδή το Facebook λαμβάνει διαφορετικά δεδομένα από τους δύο χρήστες και στη συνέχεια τους εμφανίζει διαφορετικές ροές με διαφορετικό διαφημιστικό περιεχόμενο ή αναρτήσεις φίλων τους.
Από το Web2 στο Web3: Ποιο είναι το πρόβλημα με τη συγκέντρωση των πληροφοριών;
Το Web2 έχει αλλάξει σημαντικά τον τρόπο με τον οποίο επικοινωνούμε και αλληλεπιδρούμε μεταξύ μας. Πραγματοποιούμε τηλεφωνικές κλήσεις μέσω WhatsApp, ψωνίζουμε στο Amazon, μένουμε σε ακίνητα άλλων ατόμων που έχουν κάνει κράτηση μέσω Airbnb και πληρώνουμε μέσω διαδικτυακών τραπεζικών και fintech πλατφορμών. Το Web2 αναμφίβολα αύξησε τον πλούτο και την ευκολία μας, αλλά έχει δημιουργήσει επίσης νέες προκλήσεις και προβλήματα, που τα περισσότερα σχετίζονται έμμεσα ή άμεσα με την επίδραση τους επί της λειτουργίας της δημοκρατίας.
Το Web2 βασίζεται σε μια δομή διακομιστή-πελάτη, που σημαίνει ότι οι κεντρικές ιδιωτικές εταιρείες ελέγχουν και κατέχουν τα δεδομένα. Το αποτέλεσμα είναι ότι αυτές οι εταιρείες έχουν τεράστια μονοπωλιακή ισχύ και δημιουργούν εμπόδια στην είσοδο των πιθανών ανταγωνιστών. Όλες οι εφαρμογές Web2 ελέγχονται από κεντρικές εταιρείες (και κυβερνητικές υπηρεσίες...), συμπεριλαμβανομένου ολόκληρου του τραπεζικού και χρηματοπιστωτικού συστήματος.
Το Web3 έχει βάλει σκοπό να διαλύσει την ισχύ αυτών των κεντρικών παικτών στην αγορά, αντικαθιστώντας την κεντρική υποδομή διακομιστή-πελάτη με κατανεμημένα λογιστικά βιβλία, με τον πιο κοινό τύπο να είναι το blockchain . Έτσι, αντί όλα τα δεδομένα να αποθηκεύονται σε έναν κεντρικό διακομιστή, διασκορπίζονται σε ένα αποκεντρωμένο δίκτυο υπολογιστών με διαφάνεια και μεγαλύτερη ασφάλεια. Οι κεντρικές οντότητες, οι οποίες προηγουμένως ενεργούσαν ως μεσάζοντες, θα καταστούν έτσι παρωχημένες.
Ακολουθεί ένα παράδειγμα:
Όποιος στέλνει χρήματα από τη μια τράπεζα στην άλλη σήμερα χρησιμοποιεί τους κεντρικούς διακομιστές των αντίστοιχων τραπεζικών παρόχων. Οι τράπεζες ενεργούν ως μεσάζοντες πραγματοποιώντας τη συναλλαγή. Ο χρήστης πρέπει να παραδώσει όλα τα δεδομένα στις εμπλεκόμενες τράπεζες και να βασιστεί σε αυτές για να εκτελέσει σωστά τη συναλλαγή. Η τράπεζα, φυσικά, χρεώνει προμήθεια για αυτήν την υπηρεσία. Αυτό είναι το Web2 internet banking. Κάτι αντίστοιχο γίνεται και με τις συναλλαγές με κάρτες.
Στο Web3 μπορείτε να στείλετε τη συναλλαγή σας μέσω ενός αποκεντρωμένου blockchain πχ χρησιμοποιώντας το blockchain Bitcoin από ένα ηλεκτρονικό πορτοφόλι απ' ευθείας σε ένα άλλο. Αυτήν την συναλλαγή το blockchain την επαληθεύει ανεξάρτητα ως προς την ακρίβεια και το γνήσιο του μέσου της συναλλαγής μέσω της χρήσης μαθηματικών και υπολογιστικής ισχύος αυτόματα. Σε αντίθεση με το Web2, οι τράπεζες δεν χρειάζονται πλέον ως μεσάζοντες. Αυτό σημαίνει επίσης ότι ο χρήστης διατηρεί τον έλεγχο των δεδομένων του και δεδομένου ότι δεν υπάρχει κεντρικός παράγοντας που κερδίζει χρήματα από τη συναλλαγή, δεν υπάρχουν και χρεώσεις για την πληρωμή του.
Με άλλα λόγια, το Web3 θα πρέπει να επιστρέψει την κυριαρχία των δεδομένων και τα δικαιώματα ιδιοκτησίας στον χρήστη – αυτή ήταν τουλάχιστον η ιδέα όταν όλο αυτό ξεκίνησαν μετά την κρίση του 08 και την μερική κατάρρευση του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος μέσα από ένα ντόμινο καταστροφών χρημάτων και τοξικών παραγώγων, που είχαν παραχθεί ανεξέλεγκτα μόνο από κάποιο δάνειο μετά το 71.
Στο Web3 οι κάθε είδους συναλλαγές εξυπηρετούνται καλύτερα με τα νέου τύπου ψηφιακά μέσα πληρωμών, που και αυτά λειτουργούν επί των τεχνολογιών blockchain.
Τρεις οι μεγάλες κατηγορίες τους:
Τα ιδιωτικά ψηφιακά κρυπτονομίσματα που δεν σχετίζεται η παραγωγή τους με εφαρμογές του web3. Με χαρακτηριστικό εκπρόσωπο το bitcoin, είναι τα πρώτα που εξαφανίστηκαν από το 09 και μετά. Σήμερα παίζουν ένα ρόλο ψηφιακού εμπορεύματος στα χρηματιστηριακά παιχνίδια, με αποτέλεσμα τις πολύ μεγάλες διακυμάνσεις των τιμών τους, όταν μεταφραστούν οι αξίες τους στα γνωστά κλασσικά νομίσματα. Λίγες εμπορικές συναλλαγές γίνονται ακόμη με αυτά, παρά την γιγάντωση της αξίας τους, ιδιαίτερα μέσα στις κρίσεις μετά το 2020.Τα ψηφιακά νομίσματα των Κεντρικών Τραπεζών (CBDC). Είναι η απελπισμένη προσπάθεια που κάνουν οι κυβερνήσεις για να διατηρήσουν τον έλεγχο τους πάνω στο παγκόσμιο εμπόριο, που το 2030 θα διενεργείται κατά 60% επί του web3 και το υπόλοιπο στον φυσικό κόσμο με φυσική επαφή. Το τίμημα που πληρώνουν έτσι οι Κεντρικές Τράπεζες είναι η θυσία των εμπορικών τραπεζών και των συστημάτων τύπου SWIFT, που πλέον δεν απαιτούνται. Χαρακτηριστικός τους εκπρόσωπος το κινέζικο e-γουαν, που φαίνεται ότι θα αποτελέσει και τον πυρήνα ενός νέου παγκόσμιου νομίσματος με ισχύ στην ζώνη της Ευρασίας-Κινας και ενδεχομένως και σε άλλες χώρες των πρώην BRICS. Τις προδιαγραφές του ακολουθεί το ψηφιακά ρούβλι, ευρώ, ρουπία, σουηδική κορώνα και άλλα 47 σε εξέλιξη ή ήδη σε κυκλοφορία. Κρατικά ή ημικρατικα ή ιδιωτικά εξωτραπεζικά ψηφιακά μέσα συναλλαγών ως ψηφιακά πάγια, που ανακύπτουν μέσα από την λειτουργία νέων εφαρμογών στο web3 για να εκτελεστούν "έξυπνα συμβόλαια". Ορισμένα σχετίζουν την πρωτογενή παραγωγή τους με κάποιους δείκτες της πραγματικής οικονομίας, όπως πχ kWh που παράγονται από ΑΠΕ ή εξορύσσονται από ένα κοίτασμα αερίου (οπως το amber των ΗΑΕ) ή με τον χρόνο που ο χρήστης αναλώνει για να δει πχ μια διαφήμιση. Η νέα αυτή γενιά ψηφιακών παγίων ως "κρυπτονομισμάτων" δεν έχει τις αδυναμίες της προηγούμενης.Ειδική υποκατηγορία των τελευταίων είναι τα NFTs, που σχετίζονται με την ιδιοκτησία κάποιου ψηφιακού "πράγματος" (πχ ενός ψηφιακού έργου τέχνης) με συμφωνημένο σκοπό όσων τα αγοράζουν την χρηματοδότηση κάποιου έργου (πχ μιας νέας κινηματογραφικής παραγωγής ή κάποιου project αναδάσωσης του Αμαζονίου κλπ).
Το Web3 μπορεί επίσης να αντικαταστήσει τους συμβατικούς τύπους εταιρειών με νέες, όπου ισχύουν νέες διαδικασίες λήψης αποφάσεων ή ελέγχου της γνησιότητας κάθε είδους εγγράφου ή εγγραφής σε κάποια βάση πληροφοριών, καθιστώντας την εκούσια ή ακούσια αλλοίωση του περιεχομένου αδύνατη.
Οι Αποκεντρωμένοι Αυτόνομοι Οργανισμοί ("DAO") θα μπορούσαν να αντικαταστήσουν τις παραδοσιακές εταιρικές ιεραρχίες αντικαθιστώντας την κεντρική διοίκηση με έναν μηχανισμό διακυβέρνησης που βασίζεται σε προσυμφωνημενους κανόνες που υλοποιούνται μέσα σε "έξυπνα συμβόλαια". Στα DAO, οι αποφάσεις λαμβάνονται δημοκρατικά μέσω ψηφοφορίας, με δικαιώματα ψήφου με βάση τον αριθμό των μαρκών/κουπονιών (tokens) που κατέχει κάποιος μέτοχος τους. Οι υπάλληλοι ενός DAO επίσης αποζημιώνονται για την εργασία τους και με μάρκες. Σε κάποιες, αντί να λαμβάνουν μισθό που ορίζεται από τη διοίκηση, αποζημιώνονται ανάλογα με τη συνεισφορά τους στην κοινή αποστολή του DAO με δικαιώματα ιδιοκτησίας στο DAO. Στόχος είναι να δημιουργηθούν επιπλέον κίνητρα. Οι πωλήσεις των προϊόντων ή των υπηρεσιών γίνονται είτε στον ψηφιακό χώρο ή και στον φυσικό.
Ειδική κατηγορία των DAO είναι οι DeFi, εταιρίες δηλαδή παροχής υπηρεσιών πίστης αντί των κλασσικών Τραπεζών. Ουσιαστική διαφορά τους, οι DeFi δεν μπορούν να παράγουν τοξικά παράγωγα χωρίς την εμπλοκή μιας κλασσικής τράπεζας. Είναι αδύνατο λόγω των τεχνολογιών blockchain και αυτό.
Συνήθως αυτές οι νέου τύπου εταιρίες, που φυτρώνουν τώρα σαν τα μανιτάρια κυρίως στις ΗΠΑ, συναλλάσσονται με τους πελάτες τους με μια μορφή ψηφιακού μέσου, όπως ένα από τις πιο πάνω τρείς κατηγορίες. Η συμμετοχή αυτού του τύπου ψηφιακής οικονομίας στο εμπόριο επί του παγκόσμιου ΑΕΠ αναμένεται να ξεπεράσει το ισόποσο των 82τρισ$ μέχρι το 2030, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις πολλών διαφορετικών οίκων και πολλών τραπεζών .
Θα πλεονεκτούν όσες DAO διαθέτουν δικά τους (οι μάρκες ή tokens που τις κινούν) σε αριθμό και εύρος που σχετίζεται με την εμπιστοσύνη της πελατείας τους και στο προϊόν που αγόρασαν αλλά και στο "νόμισμα" που χρησιμοποίησαν, δηλαδή και στην αξία της διαδικασίας διοίκησης/παραγωγής που ενσωματώθηκε στο προϊόν.
(Όχι δεν καταργήθηκε με αυτά ακόμα ο καπιταλισμός, μην ανησυχείτε! Τα κέρδη συνεχίζουν να ενσωματώνουν ανθρώπινη υπεραξία, έστω και σε μικρότερο ποσοστό. Που όμως πλέον μπορεί να πουληθεί άπειρες φορές. Το πώς διανέμονται κλπ είναι θέμα συμφωνίας όσων μετέχουν σε αυτά τα νέα συστήματα οργάνωσης της παραγωγής και του εμπορίου, που είναι άλλης τάξης πολιτικό ζήτημα και όχι τεχνολογικό. Το αν όμως το marketing ή η διαφήμιση θα μπορούν να συνεχίσουν να δημιουργούν απατηλή εικόνα επί των όρων του fair trade, είναι καθαρά θέμα τεχνολογικό αφού η τεχνολογία διασφαλίζει την διαφάνεια.)
Ακόμη και οι δημοκρατικές διαδικασίες θα μπορούσαν να βασίζονται σε διακριτικά τύπου DAO στο Web3. Αντί για την αντιπροσωπευτική δημοκρατία, όπου οι εκλεγμένοι αντιπρόσωποι λαμβάνουν συγκεντρωτικές αποφάσεις, είναι εύκολη πλέον η ανάπτυξη μορφών πιο άμεσης δημοκρατίας στο Web3. Οι εκλεγμένοι αντιπρόσωποι είναι τελικά οι ενδιάμεσοι που θα μπορούσε να αντικαταστήσει ένας οργανισμός διακυβέρνησης που βασίζεται σε ψηφιακά smart contracts σε πάρα πολλές περιπτώσεις της δημόσιας διοίκησης, ή να περιορίσει δραστικά την σημασία τους.
Σε αντίθεση με το Web2, όπου ο χρήστης είναι το προϊόν, στο Web3, ο χρήστης είναι και ο ιδιοκτήτης του ότι παράγουν οι συναλλαγές του με άλλους!
Επιπρόσθετα, πάλι σε αντίθεση με ότι ξέραμε μέχρι σήμερα, η ανάπτυξη της βιομηχανίας πληροφορικής που αναπτύσσεται και δημιουργεί νέες εφαρμογές στο web3, δεν απαιτεί την κλασσική χρηματοδότηση από funds, Τράπεζες ή μεγαλομετόχους. Το κρίσιμο γι αυτές είναι η ανάπτυξη "κοινοτήτων χρηστών", που συνήθως εμπλέκονται σε όλο τον κύκλο ζωής. Από τις λειτουργικές προδιαγραφές, την χρηματοδότηση μέχρι τον ποιοτικό έλεγχο, την συμμετοχή στην διανομή και την εξέλιξη. Η λειτουργία ή η δράση τους είναι υπερ-τοπική και καθορίζεται μόνο από κοινά ενδιαφέροντα ή στόχους όσων συμμετέχουν.
Η ισχύς του κλασικού χρήματος είναι πολύ περιορισμένη πλέον επί αυτού του πεδίου, μιας και δεν απαιτείται για την κυκλική οικονομία που δημιουργούνται έτσι.
Μαζί τους χάνεται σιγά σιγά και η διάκριση των ολιγαρχων του Πούτιν, οι Πουτινοολιγαρχες, από τους Μπαϊντενολιγαρχες ή τους καθυστερημένους Κουληολιγάρχες που ζουν από την συγκέντρωση χρήματος και εξουσιών και την διαφθορά που μολύνει ότι κάνουν. Δύσκολα αυτοί επιβιώνουν σε αποκεντρωμένα συστήματα, όπου η διαφάνεια είναι εγγενές χαρακτηριστικό τους.
Σε όλο το πιο πάνω γίνεται τώρα ένας σκληρός πόλεμος, που αντανάκλαση του έχει και στις συγκρούσεις "επι του εδάφους", της μετα-παγκοσμιοποιησης,. Όπως πχ αυτός που διεξάγεται τώρα στην Ουκρανία, και που σχετίζεται με τις μάχες οπισθοφυλακών των ΗΠΑ στο να διατηρήσουν αναλλοίωτα και σε όση το δυνατόν μεγαλύτερη γεωγραφική περιοχή τα πλεονεκτήματα που είχε μέχρι τώρα το δολάριο ως μέσο εξαγωγής σε όλο τον πλανήτη των οικονομικών προβλημάτων της αμερικανικής οικονομίας. Την ίδια στιγμή όμως που σοβαρές παραγωγικές δυνάμεις εντός της αμερικανικής οικονομίας πρωτοστατούν στην ανάπτυξη τεχνολογιών και εφαρμογών του web3, ενόσω στην Κίνα αναπτύσσεται με κυβερνητική απόφαση νέο διαδίκτυο επί του blockchain, για να διευκολύνονται οι επιχειρήσεις στην χρήση του e-γουαν.
Πόλεμος όμως γίνεται και στα ψηφιακά πεδία.
Επί του παρόντος, οι στον ψηφιακό χώρο μάχες σχετίζονται με το ποια τεχνολογία θα κερδίσει τα καλύτερα μυαλά προγραμματιστών, σχεδιαστών εφαρμογών ή επιχειρησιακών διαδικασιών εξυπηρέτησης των αντίστοιχων. Ήδη άρχισαν να παρατηρούνται έντονες ελλείψεις προγραμματιστών σε εφαρμογές web2 σε παγκόσμιο επίπεδο, που είναι οι πρώτοι που συμμετέχουν στο φαινόμενο της "μεγάλης παραίτησης" που εντάθηκε μετά τα lockdowns. Το σίγουρο είναι ότι δεν έγιναν αγρότες ή φορτηγατζήδες, τομείς επίσης με έλλειψη χεριών.
Από την έκβαση του, είναι βέβαιο ότι θα καθοριστούν και πολλά στις σκληρές αντιπαραθέσεις και επί του μη ψηφιακού κόσμου, όπου εκεί έχει μεταφερθεί κυρίως η διαμάχη για τον έλεγχο της ροής των ενεργειακών πόρων και τροφής, μπλεγμένη με εθνικισμούς και αντιπαραθέσεις στρατιωτικής ισχύος ανάμεσα σε ζώνες με κάποια σύνορα.
Αν το καλοσκεφτείς, για κάτι ανάλογο έγιναν και οι πρώτοι πόλεμοι όταν ακόμα το είδος μας ήταν στις σπηλιές. Για ξύλα και για την τροφή. Από τότε, έχουμε μάθει τουλάχιστον να επικοινωνούμε με φυλές που έχουν άλλη γλώσσα. Το google translate είναι από τα θετικά που αφήνει πίσω του το web2, που εξαφανίζεται σιγά σιγά.
Το λες και πρόοδο.
Που μεταφέρονται οι μάχες και πόσο μεγάλη είναι η πίτα τους..ΕΔΩ.
Και...ΕΔΩ...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου