Τα μυστικά του δάσους των Καστανιών Έβρου

Γράφει ο Αρματιστής
(Ταξίαρχος ε.α. Βασίλειος Λουμιώτης)

Η αιχμαλωσία των δύο μόνιμων στελεχών του Στρατού μας, του Ανθυπολοχαγού ΜΧ Άγγελου Μητρετώδη και του Λοχία ΕΠΟΠ Δημητρίου Κούκλατζη από Τουρκικό στρατιωτικό τμήμα στο δάσος των Καστανιών Έβρου και η παρατεινόμενη κράτησή τους στις Τουρκικές φυλακές της Αδριανούπολης, έχει σαν αποτέλεσμα να έρχονται διαρκώς στην επιφάνεια ελλείψεις, υστερήσεις, παραλείψεις και προβλήματα σε σημαντικά ζητήματα που αφορούν την ασφάλεια και την εδαφική ακεραιότητα της Χώρας.

Σκοπός του παρόντος κειμένου είναι η παρουσίαση ενός ζητήματος ενδεχόμενης αμφισβήτησης των συνόρων της Χώρας στην περιοχή του δάσους των Καστανιών Έβρου, όπου συνέβη η σύλληψη των δύο στρατιωτικών μας. Όσοι θα διαβάσουν τις γραμμές που ακολουθούν είναι βέβαιο ότι θα αναρωτηθούν και θα προβληματιστούν για το αν είμαστε ικανοί να προστατεύσουμε τα σύνορα  μας, αυτά που μας κατοχυρώθηκαν —ύστερα από πολέμους— με διεθνείς συνθήκες και συμφωνίες.

Με βάση τα όσα θα παρουσιαστούν στη συνέχεια, το ζήτημα της σύλληψης των δύο στρατιωτικών μας θα αποκτήσει άλλες διαστάσεις και το ενδεχόμενο να έχουν συλληφθεί σε Ελληνικό έδαφος επί του οποίου η Ελληνική κυριαρχία ενδεχομένως να έχει αποκτήσει γκρίζο χρώμα, θα τεθεί εκ των πραγμάτων.

Κατόπιν και της δήλωσης του Υπουργού Εθνικής Άμυνας στις 2 Απριλίου 2018, ότι η σύλληψη των δύο στρατιωτικών μας ήταν αποτέλεσμα προσχεδιασμένης Τουρκικής ενέργειας —όπως από πολύ νωρίς αναφέραμε από αυτό το χώρο— αυτό που απομένει να απαντηθεί με καθαρό και ευθύ τρόπο, είναι το «πού» ακριβώς έγινε η σύλληψη. Η συνεχιζόμενη σιωπή της επίσημης Πολιτείας αναφορικά με τον ακριβή προσδιορισμό επί του χάρτη του σημείου συλλήψεως, παραμένει εκκωφαντική, μολονότι από το ηλεκτρονικό αποτύπωμα της θέσης  των κινητών τηλεφώνων smart phones που διέθεταν τα δύο συλληφθέντα στελέχη, η θέση επικοινωνίας με το διοικητή τους και αυτή της σύλληψης, πρέπει να είναι πλέον γνωστή στους υπεύθυνους.

Το «ένοχο» λάθος του χάρτη google αναφορικά με τη χάραξη των Ελληνοτουρκικών συνόρων στη περιοχή του δάσους των Καστανιών Έβρου

Σε όλους τους χάρτες google που δημοσιεύτηκαν στα διάφορα μέσα ενημέρωσης (έντυπα, τηλεοπτικά  και διαδικτυακά)  —όπως είναι ο χάρτης υπ’ αριθμό 1—  με σκοπό την ενημέρωση των πολιτών για τη περιοχή που συνελλήφθησαν οι δύο στρατιωτικοί μας, σημειώνεται ότι η οριοθετική γραμμή των Ελληνοτουρκικών συνόρων  στην περιοχή του δάσους των Καστανιών  αρχίζει από τη συνοριακή πυραμίδα υπ’ αριθμό 2, που βρίσκεται πλησίον της θέσης των Ελλήνων και Τούρκων σκοπών επί της οδού Καστανιές – Καρααγάτς και ακολουθώντας κατεύθυνση ελαφρά βορειοδυτική, φθάνει στο μέσο της κοίτης του ποταμού Άρδα. Στη συνέχεια ακολουθώντας την κοίτη του Άρδα, διέρχεται από το μέσο της ανενεργής σιδηροδρομικής γέφυρας των Μαρασίων επί του Άρδα και καταλήγει στο μέσο της κοίτης του  Έβρου, στο σημείο της συμβολής του με τον Άρδα. Σχετικές πληροφορίες στον χάρτη υπ’ αριθμό 2 που ακολουθεί.

Η αναφερόμενη όμως χάραξη αποτελεί ένα κρίσιμης σημασίας λάθος —όπως θα δείξουμε στην συνέχεια— και κατά ένα ανεξήγητο τρόπο τα αρμόδια Υπουργεία, ως επίσης το ΓΕΕΘΑ και το ΓΕΣ, δεν επεμβαίνουν για να διορθώσουν το λάθος, αποδεχόμενα έτσι σιωπηρά ότι τα  σύνορα της Ελλάδας και της Τουρκίας στο δάσος των Καστανιών είναι αυτά του χάρτη google. Κατόπιν τούτου, προκύπτει εύλογα το ερώτημα, μήπως η σιωπηρή αποδοχή  —από πλευράς των ανωτάτων οργάνων της Πολιτείας—  ως συνοριακής γραμμής στο δάσος των Καστανιών, αυτής που σημειώνεται στον χάρτη google, εξυπηρετεί την με χαμηλούς τόνους πολιτική διαχείριση του τραγικού ζητήματος της αιχμαλωσίας και ομηρείας των δύο μόνιμων στελεχών του Στρατού μας από το νεοθωμανικό χαλιφάτο της Άγκυρας και, γιατί όχι, τη διατήρηση της κοινής γνώμης σε ύπνωση, προκειμένου να μην εξεγερθεί —ηθικά και νοητικά— επειδή το κρίσιμο ζήτημα της προστασίας της εδαφικής ακεραιότητας της Χώρας έχει αποκτήσει μεγάλη «ελαστικότητα».

Στη συνέχεια θα παρουσιάσουμε εκείνα τα στοιχεία που αποδεικνύουν ότι η οριοθετική γραμμή των Ελληνοτουρκικών συνόρων  στη περιοχή του δάσους των Καστανιών Έβρου, όπως εμφανίζεται στον χάρτη google, είναι λάθος, και θα προσπαθήσουμε να χαράξουμε την πραγματική οριοθετική γραμμή στην αναφερόμενη περιοχή, όπως αυτή καθορίστηκε στην Ελληνοτουρκική συμφωνία χάραξης των χερσαίων Ελληνοτουρκικών συνόρων της 3^ης Νοεμβρίου 1926. Ασφαλώς δεν έχουμε τα μέσα, δηλαδή τους κατάλληλους χάρτες  —που διαθέτει βεβαίως η Ελληνική Πολιτεία— για να προβούμε με απόλυτη ακρίβεια στην εν λόγω «παρουσίαση» και ούτε ασφαλώς διαθέτουμε τοπογραφικές περγαμηνές. Θα στηριχθούμε εν πολλοίς στα υπάρχοντα στοιχεία και στην ανεπαρκή κλίμακα των χαρτών google. Θέλω να πιστεύω ότι στα αρμόδια υπουργεία υπάρχουν, τουλάχιστον, οι Ελληνοτουρκικές συμφωνίες δια των οποίων προσδιορίστηκαν τα Ελληνοτουρκικά σύνορα.

Θεωρώ σκόπιμο να αναφερθεί ότι από το σύνολο των αξιωματικών, αυτοί που είναι σε θέση να γνωρίζουν πολύ καλά την ακριβή χάραξη των συνόρων της χώρας, είναι κυρίως  οι αξιωματικοί Πεζικού που έχουν υπηρετήσει στις κατά τόπους Μονάδες προκαλύψεως και μόνο για τις περιοχές στις οποίες έχουν υπηρετήσει.

Η συνθήκη της Λωζάνης και το Ελληνοτουρκικό πρωτόκολλο της 3^ης Νοεμβρίου 1926

Στο άρθρο 2 της συνθήκης της Λωζάνης που υπογράφηκε στις 24 Ιουλίου 1923, καθορίστηκε ότι τα σύνορα της Τουρκίας με την Ελλάδα θα αρχίζουν από το σημείο ενώσεως των συνόρων Τουρκίας Βουλγαρίας και Ελλάδος (Τριεθνές) και θα ακολουθούν τον ρου του ποταμού Έβρου μέχρι την συμβολή του με τον ποταμό Άρδα. «Εκείθεν προς τα άνω του Άρδα μέχρι σημείου επί του ποταμού ορισθησομένου επί του εδάφους εγγύτατα προς το χωρίον Τσουρέκ-κιόϊ (Καστανιές): ο ρους του Άρδα. Εκείθεν νοτιοανατολικώς μέχρι σημείου επί του Έβρου εις απόστασιν ενός χιλιομέτρου προς τα κάτω του Βόσνα-κιόϊ: γραμμή αισθητώς ευθεία αφήνουσα εν Τουρκία το χωρίον Βόσνα-κιόϊ. Το χωρίον Τσουρέκ-κιόϊ θα παραχωρηθή εις την Ελλάδα ή την Τουρκίαν, καθ’ όσον η πλειονότης του πληθυσμού ήθελεν αναγνωρισθή ελληνική ή τουρκική υπό της εν των άρθρω 5 προβλεπομένης επιτροπής, μη συνυπολογιζομένων των μεταναστευσάντων εις το χωρίον τούτο μετά την 11^ην Οκτωβρίου 1922. Εκείθεν μέχρι του Αιγαίου: ο ρους του Έβρου.».

Τα όσα θα αναφερθούν στη παρούσα ενότητα, ελλείψει άλλων πηγών,  προέρχονται κυρίως από τη διδακτορική διατριβή του κυρίου Ηλία Δημητρακόπουλου, Συμβούλου Πρεσβείας Α’,  με θέμα «Τα Χερσαία Σύνορα της Ελλάδας», που δημοσιεύτηκε το 1986.

Σε εφαρμογή των άρθρων 5 και 6 της συνθήκης της Λοζάνης συγκροτήθηκε οριοθετική επιτροπή υπό την προεδρία του Ολλανδού συνταγματάρχη J. Backer, με μέλη έναν  Έλληνα και έναν Τούρκο αξιωματικό,  για να προβεί στη χάραξη των Ελληνοτουρκικών συνόρων από το Τριεθνές μέχρι το Αιγαίο¹. Σύμφωνα με το άρθρο 5 της συνθήκης, οι αποφάσεις της επιτροπής θα λαμβάνονταν κατά πλειοψηφία και θα ήσαν υποχρεωτικές για τα ενδιαφερόμενα μέρη. Επίσης στο άρθρο 6 της συνθήκης προβλεπόταν ότι όπου τα σύνορα θα καθορίζονταν από τον ρου ποταμού, αυτά θα ακολουθούσαν για τους μη πλωτούς ποταμούς —όπως δηλαδή ο Έβρος και ο Άρδας— τη μέση γραμμή αυτών.

Από τις πρώτες αποφάσεις της επιτροπής ήταν ότι η μεθόριος δεν θα ακολουθούσε τις εκάστοτε μετατοπίσεις της κοίτης του ποταμού, αλλά θα καθοριζόταν με βάση την κοίτη που υπήρχε το 1926².

Κατόπιν μακρών διαβουλεύσεων, η επιτροπή κατέληξε στην υπογραφή στην Αθήνα στις 3 Νοεμβρίου 1926 σχετικού πρωτοκόλλου με το οποίο καθορίστηκε λεπτομερώς η περιγραφή και η χάραξη της Ελληνοτουρκικής μεθορίου³. Είναι άγνωστο αν το αναφερόμενο πρωτόκολλο υπάρχει στο Υπουργείο των Εξωτερικών, δεδομένου ότι η σημείωση υπ’ αριθμό (7) του VIII κεφαλαίου της διατριβής του κυρίου Ηλία Δημητρακόπουλου που αναφέρεται στην υπογραφή του πρωτοκόλλου, έχει ως πηγές την  Official Journal του 1926 της League of Nations (Κοινωνίας των Εθνών), σελ.  511-516 και 529-530, καθώς και μία υπηρεσιακή έκδοση του 2^ου Επιτελικού Γραφείου του ΓΕΣ ⁴, για την οποία δεν αναφέρει περισσότερες πληροφορίες.  Ιδιαίτερη αναφορά στην ύπαρξη του πρωτοκόλλου στο Υπουργείο Εξωτερικών δεν υπάρχει στη βιβλιογραφία της διατριβής.

Η κοίτη και όλη η μεθόριος ορίστηκαν με τη βοήθεια σημείων αναφοράς που μνημονεύονται στους χάρτες και τους πίνακες που επισυνάφθηκαν στο πρωτόκολλο. Η συνοριακή γραμμή ακολουθεί το μέσο του ρου του ποταμού. Ακόμη στο υπογραφέν πρωτόκολλο καθορίζεται ότι η κυριαρχία των δύο ομόρων κρατών εκτείνεται μέχρι και του μέσου των γεφυρών του Άρδα (γέφυρα Μαρασίων) και του Έβρου. Συνοριακές πυραμίδες τοποθετήθηκαν η υπ’ αριθμόν 1 στο Τριεθνές Ελλάδας – Βουλγαρίας – Τουρκίας και οι υπ’ αριθμόν 2 μέχρι 23 στην περιοχή του Καρααγάτς ⁵.

Με βάση το αναφερόμενο πρωτόκολλο του Νοεμβρίου του 1926, η Ελληνοτουρκική μεθόριος αρχίζει από το Τριεθνές και ακολουθεί την μέση γραμμή του ρου του ποταμού Έβρου προς νότο, μέχρι την συμβολή του με τον Άρδα. Στην συνέχεια παίρνει δυτική κατεύθυνση και ανεβαίνει το ρεύμα του Άρδα επί 1 χιλιόμετρο, μέχρι την πυραμίδα υπ’ αριθμόν 2 που βρίσκεται στην δεξιά όχθη του ποταμού, κοντά στις Καστανιές. Στη συνέχεια ακολουθεί την γραμμή των πυραμίδων 2 έως 23, μέχρι και τον ποταμό Έβρο ⁶.

Να σημειωθεί ότι οι πρωτότυποι χάρτες της οριοθέτησης των χερσαίων Ελληνοτουρκικών συνόρων από την Επιτροπή Οριοθέτησης της Συνθήκης της Λωζάνης δεν υπάρχουν, επειδή εξαφανίστηκαν από το ΓΕΣ κατά τη Γερμανική κατοχή ⁷.

Για τον προσδιορισμό της Ελληνοτουρκικής μεθορίου στην περιοχή που καταλαμβάνεται σήμερα από το αναφερόμενο ως «δάσος των Καστανιών», χρησιμοποίησα τον χάρτη υπ’ αριθμόν 9 της διδακτορικής διατριβής του κυρίου Ηλία Δημητρακόπουλου. Ο χάρτης υπ’ αριθμό 9 της αναφερόμενης διατριβής, προφανώς αποτελεί αντίγραφο ενός εκ των δέκα (10) φύλλων χάρτη —πιθανό του 2^ου— που επισυνάφθηκαν στο πρωτόκολλο χάραξης των Ελληνοτουρκικών συνόρων του 1926⁸. Ο υπόψη χάρτης παρατίθεται αμέσως στη συνέχεια:

Τα σημεία Σ1, Σ2, Σ3 και Σ5  δεν υφίστανται στο χάρτη, αλλά τοποθετήθηκαν από το συντάκτη του κειμένου προς διευκόλυνση των αναγνωστών.

Από τη μελέτη του παραπάνω χάρτη και με βάση την κλίμακα αυτού, προκύπτει ότι η συνοριακή γραμμή Ελλάδας Τουρκίας από το σημείο συμβολής του Έβρου με τον Άρδα (Σ3), ανεβαίνει τον ρου του Άρδα και σε απόσταση 320 περίπου  μέτρων διέρχεται από το μέσον της σιδηροδρομικής γέφυρας των Μαρασίων (Σ2). Στη συνέχεια ακολουθεί τη βόρεια όχθη του Άρδα και σε απόσταση 680 περίπου μέτρων από τη γέφυρα των Μαρασίων (Σ1) στρέφει νότια προς τη πυραμίδα υπ’ αριθμό 2. Στη διατριβή του κυρίου Ηλία Δημητρακόπουλου δεν παρουσιάζονται οι λόγοι που η συνοριακή γραμμή από το μέσο της γέφυρας των Μαρασίων μέχρι και το σημείο (Σ1) ακολουθεί τη βόρεια όχθη του Άρδα και όχι το μέσο του ρου του ποταμού.

Το πλέον σημαντικό στοιχείο όσον αφορά την ακριβή θέση της οριοθετικής γραμμής επί του ποταμού Άρδα είναι η συνοριακή πυραμίδα υπ’ αριθμόν 2, η οποία σύμφωνα με το πρωτόκολλο βρισκόταν εγγύς της νότιας όχθης του Άρδα, όπως φαίνεται και στον παραπάνω χάρτη της διδακτορικής διατριβής του Η.Δ., — χάρτης υπ’ αριθμό 3 του παρόντος κειμένου.  Με βάση τη κλίμακα του παραπάνω χάρτη, η απόσταση από το σημείο (Σ1)  —που η οριοθετική γραμμή στρέφει νότια—  μέχρι και τη πυραμίδα 2, μετριέται στα 220 μέτρα περίπου. Θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι η πυραμίδα υπ’ αριθμόν 2 δεν σημειώνεται με μία τελεία ή ένα σταυρό, αλλά με ένα τρίγωνο και ως εκ τούτου δεν είναι δυνατή η ακριβής μέτρηση της απόστασης της από το σημείο Σ1.

Ο δημοσιογράφος κύριος Π. Καρβουνόπουλος —που διαθέτει μάλλον σημαντική πληροφόρηση επί του διαπραγματευόμενου ζητήματος— σε άρθρο του που δημοσιεύτηκε στο www.militaire.gr στις 4/3/2018, γράφει ότι το 1926 η απόσταση του μέσου της κοίτης του Άρδα από την πυραμίδα υπ’ αριθμό 2, ανερχόταν στα 215 μέτρα, πράγμα όμως που δεν συνάδει με τα στοιχεία του χάρτη υπ’ αριθμό 3 παραπάνω. Η απόσταση όμως των 215 μέτρων ταυτίζεται περίπου με την απόσταση μεταξύ των σημείων Σ1 και Π2, την οποία μετρήσαμε στα 220 μέτρα περίπου με βάση τη κλίμακα του εν λόγω χάρτη.

Συγκρίνοντας τον παραπάνω χάρτη υπ’ αριθμό 3, με τον χάρτη google (χάρτη υπ’ αριθμό 2) της περιοχής του δάσους των Καστανιών, είναι προφανές ότι η κοίτη του Άρδα έχει μετακινηθεί σε σημαντική απόσταση βορειότερα από αυτή που έρεε το 1926. Η μετατόπιση της κοίτης του ποταμού Άρδα προς βορρά, φαίνεται να άρχισε μετά το έτος 1960 όταν και έγινε από Ελληνοτουρκική επιτροπή αποψίλωση της περιοχής που σήμερα την καταλαμβάνει το «δάσος των Καστανιών». Υπόψη ότι μέχρι και το 1960 δεν υπήρχε αμφισβήτηση των συνόρων στην υπόψη περιοχή, λόγω της ύπαρξης της πυραμίδας υπ’ αριθμό 2 εγγύς της όχθης του Άρδα. Το 1965 που συνήλθε και πάλι η αναφερόμενη επιτροπή, δεν έγινε αποψίλωση λόγω της Τουρκικής κωλυσιεργίας ⁹.

Ακόμη, στον παραπάνω χάρτη φαίνεται η σιδηροδρομική γραμμή Αλεξανδρούπολη – Ορμένιο – Βουλγαρία, που μέχρι και το 1977 περνούσε μέσα από το Τουρκικό έδαφος το εντεύθεν του ποταμού Έβρου και εξερχόταν και πάλι στο Ελληνικό έδαφος στο μέσον της σιδηροδρομικής γέφυρας επί του ποταμού Άρδα — γέφυρα Μαρασίων. Μετά το 1977 η σιδηροδρομική γραμμή ακολουθεί νέα διαδρομή σε μικρή απόσταση δυτικά των χερσαίων Ελληνοτουρκικών συνόρων στη περιοχή του Τουρκικού προγεφυρώματος του Καρααγάτς.

Από μία απλή και μόνο σύγκριση των χαρτών υπ’ αριθμόν 2 και 3, γίνεται αντιληπτό ότι η κοίτη του Έβρου ενώ το 1926 βρισκόταν σε απόσταση 300 περίπου μέτρων βόρεια από τη σιδηροδρομική γέφυρα των Μαρασίων, τώρα πιέζει τα βάθρα της γέφυρας.  Αυτό οφείλεται είτε σε φυσικά αίτια, είτε σε προσχεδιασμένη ανθρώπινη παρέμβαση. Είναι βέβαιο ότι οι Τούρκοι κατ’ επανάληψη επενέβαιναν με τη κατασκευή προβόλων στη «ρύθμιση» της κοίτης του  Έβρου, χωρίς να ενημερώνουν από το 1974 και στη συνέχεια —ως όφειλαν—  την Ελληνική πλευρά, ενώ η νομαρχία Έβρου συνέχιζε να είναι συνεπής με την συμφωνία του 1934 και ενημέρωνε τη νομαρχία Αδριανούπολης ¹⁰.

Έχω τη γνώμη (;) ότι το Υπουργείο Εξωτερικών και το Γενικό Επιτελείο Στρατού διαθέτουν τα ακριβή στοιχεία των όποιων μετατοπίσεων έχουν επέλθει στις κοίτες του Έβρου και του Άρδα από το 1926 μέχρι και σήμερα.

Η ακριβής θέση της οριοθετικής γραμμής στο «δάσος» των Καστανιών σε σχέση με τον ρου του ποταμού Άρδα την παρούσα περίοδο

Στο χάρτη υπ’ αριθμό 4 που ακολουθεί, έχει γίνει μεταφορά του ίχνους της  κοίτης του ποταμού Άρδα του 1926 (του χάρτη υπ’ αριθμό 3) στο χάρτη google της περιοχής των Καστανιών. Το ίχνος αυτό σημειώνεται με μπλε διακεκομμένη γραμμή.

Η οριοθετική γραμμή μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας στο δάσος των Καστανιών, είναι αυτή που σημειώνεται με πορτοκαλί χρώμα μεταξύ των σημείων Π2, Σ1, Σ2 και Σ3.

Η διακεκομμένη πορτοκαλί γραμμή, απεικονίζει την «οριοθετική γραμμή» του χάρτη google.

Το βασικό συμπέρασμα από τη παρατήρηση του παραπάνω χάρτη είναι ότι η σημερινή κοίτη του ποταμού Άρδα στην περιοχή του δάσους των Καστανιών έχει μετατοπιστεί σε σημαντική απόσταση βορειότερα από αυτή του 1926.

Η απόσταση μετατόπισης της κοίτης του ποταμού Άρδα

• Η απόσταση μεταξύ των σημείων Π2 και Σ4, μετριέται με βάση τη κλίμακα του χάρτη google στα 720 μέτρα.

• Η απόσταση μεταξύ των σημείων Π2 και Σ1 στο χάρτη υπ’ αριθμό 4, αποτελεί το 29,4% της απόστασης μεταξύ των σημείων Π2 και Σ4.

• Κατόπιν των παραπάνω, η πραγματική απόσταση στο χάρτη υπ’ αριθμό 4, μεταξύ των σημείων Π2 και Σ1, ανέρχεται σε 720×29,4% = 211 μέτρα, που ταυτίζεται περίπου με την απόσταση των 220 μέτρων που μετρήθηκε στο χάρτη υπ’ αριθμό 9 της διδακτορικής διατριβής του Ηλία Δημητρακόπουλου.

• Επομένως το μέσο της σημερινής κοίτης του ποταμού Άρδα (Σ4) έχει μετακινηθεί βόρεια της βόρειας όχθης της κοίτης του 1926 (σημείο Σ1) κατά 500 μέτρα περίπου.

• Οι όποιες μικροδιαφορές παρατηρούνται μεταξύ των μετρήσεων, οφείλονται αφ’ ενός στην ανεπάρκεια των χρησιμοποιούμενων χαρτών και των κλιμάκων (δεν διαθέτουμε στρατιωτικούς χάρτες) και στις ατελείς μεθόδους μέτρησης που χρησιμοποιήθηκαν. Παρά ταύτα, οι μετρήσεις για το αποτέλεσμα που αναζητούμε, διαθέτουν ικανοποιητική ακρίβεια. Ως επιβεβαίωση, η απόσταση μεταξύ των σημείων Ε1 και Ε2 στο μεν χάρτη υπ’ αριθμό 3 μετρήθηκε στα 1130 μέτρα, στο δε χάρτη google στα 1053 μέτρα.

Ο δημοσιογράφος κύριος Π. Καρβουνόπουλος στο άρθρο του της 4^ης Μαρτίου 2018, που ήδη αναφέραμε, αναφέρει ακόμη τα εξής ενδιαφέροντα:

Πρώτον: Οι Τούρκοι με απάντηση που έδωσαν στη νομαρχία Έβρου το 1975, θεωρούν το δάσος των Καστανεών δικό τους έδαφος. Αυτό μπορώ να το επιβεβαιώσω με βάση τη γνώση της περιοχής που διαθέτω από το 1977. Θυμάμαι ότι ως νέος ανθυπίλαρχος τότε στην 11^η Επιλαρχία Μέσων Αρμάτων, στις εβδομαδιαίες ενημερώσεις των αξιωματικών της Επιλαρχίας επί των δελτίων πληροφοριών της Μεραρχίας, μου έκανε ιδιαίτερη εντύπωση η συνεχής αναφορά στην είσοδο Τουρκικών περιπόλων στο δάσος των Καστανεών, υπό την έννοια ότι με την είσοδό τους παραβίαζαν Ελληνικό έδαφος.

Δεύτερο: Το καλοκαίρι του 2006 ο τότε Διοικητής της XVIης Μεραρχίας Υποστράτηγος Φραγκούλης Φράγκος έλαβε την απόφαση να προχωρήσει με μπουλντόζες του Μηχανικού στη διάνοιξη και διευθέτηση του δρομολογίου εντός του Δάσους Καστανέων, μέχρι το βάθος των 215 μέτρων. Με άλλα λόγια διανοίχτηκε δρόμος από την πυραμίδα υπ’ αριθμόν 2 μέχρι το σημείο Σ1. Επ’ αυτού του σημείου αναφέρεται στο διαδίκτυο ότι, ταυτόχρονα με τη διάνοιξη του δρομολογίου, βάφτηκαν με μπλε χρώμα και τα δένδρα κατά μήκος αυτού του δρομολογίου. Ασφαλώς δημιουργούνται ερωτηματικά για τους λόγους που διανοίχτηκε μόνο το δρομολόγιο από την πυραμίδα υπ’ αριθμό 2 μέχρι το σημείο Σ1 και δεν συνεχίστηκε η διάνοιξη κατά μήκος της παλαιάς βόρειας όχθης του Άρδα.

Η παραπάνω δεύτερη αναφορά του κ. Καρβουνόπουλου δημιουργεί ένα ερωτηματικό σε σχέση με τα όσα ανέφερε ο έγκριτος αναλυτής Ταξίαρχος ε.α. κύριος Σάββας Καλεντερίδης στη συνέντευξή του στον δημοσιογράφο Νίκο Ευαγγελάτο στις 30 Μαρτίου 2018, αναφορικά με το δρομολόγιο που θα ακολουθούσαν οι δύο συλληφθέντες από τους Τούρκους στρατιωτικοί μας. Ότι δηλαδή θα κινούνταν αριστερά του δασωμένου μέχρι την (σημερινή) όχθη του Άρδα και μετά θα έστρεφαν δεξιά για να συναντήσουν το σεσημασμένο δρομολόγιο και να επιστρέψουν. Αν ισχύει αυτό, τότε το δρομολόγιο των 215 μέτρων που είχε διανοιχθεί από το στρατηγό Φράγκου πρέπει να έχει επεκταθεί μέχρι τη σημερινή όχθη του Άρδα. Για ποιο λόγο όμως να γίνει αυτό; Αν ήταν να συνεχιστεί η διάνοιξη του δρομολογίου περιπολίας, αυτή θα έπρεπε να γίνει κατά μήκος της οριοθετικής γραμμής, επί της παλαιάς βόρειας όχθης του Άρδα (δασωμένης τώρα), δηλαδή κατά μήκος της πορτοκαλί γραμμή από το σημείο Σ1 προς το σημείο Σ2. Η αναφορά επίσης σε σημασμένο δρομολόγιο, υπονοεί την ύπαρξη κάποιας μορφής σήμανσης.

Κρίσιμα ερωτηματικά που ζητούν απάντηση

Κατόπιν των όσων παρουσιάστηκαν μέχρι τώρα, προκύπτουν τα παρακάτω κρίσιμα ερωτηματικά αναφορικά με την ακριβή θέση της οριοθετικής γραμμής στη περιοχή του δάσους των Καστανιών, τη δυνατότητα άσκησης της Ελληνικής κυριαρχίας στη περιοχή νότια της σημερινής κοίτης του Άρδα που προσκολλήθηκε στο Τουρκικό έδαφος και τον προσδιορισμό του σημείου στο οποίο συνελλήφθησαν οι δύο στρατιωτικοί μας:

1. Ποιο είναι το ακριβές σημείο σύλληψης των δύο στρατιωτικών μας;

2. Ποιο είναι σήμερα το status του Ελληνικού εδάφους που εκτείνεται βόρεια της παλαιάς κοίτης και του μέσου της σημερινής κοίτης του ποταμού Άρδα; Δηλαδή της περιοχής που στο χάρτη υπ’ αριθμό 4 προσδιορίζεται από τα σημεία Σ1, Σ2 και Σ4.

3. Ο Ελληνικός Στρατός μπορεί να εισέρχεται ελεύθερα στην παραπάνω αναφερόμενη περιοχή, ή απαγορεύεται προς αποφυγή δημιουργίας προστριβών με τους Τούρκους; Αν απαγορεύεται, αυτό οφείλεται σε Τουρκικές απειλές για προσβολή δια των όπλων όποιας Ελληνικής δύναμης κινηθεί ανατολικά της γραμμής Σ1 – Σ4;

4. Το δρομολόγιο των 215 μέτρων —που είχε διανοιχθεί από την XVIη Μεραρχία το 2006— έχει επεκταθεί μέχρι τη σημερινή όχθη του Άρδα; Ποιο είναι το ακριβές ίχνος του δρομολογίου που είχε διανοιχθεί το 2006 και της όποιας επέκτασης αυτού; Έχει τοποθετηθεί κάποιας μορφής σήμανση σε μέρος ή το όλο του δρομολογίου; Ποίος ό λόγος της όποιας σήμανσης; Μήπως υποδεικνύει το όριο ανατολικά του οποίου απαγορεύεται στις Ελληνικές περιπόλους να κινηθούν; Αν υπάρχει τέτοια απαγόρευση, πότε και από ποια αρχή αποφασίστηκε;

5. Ο Τουρκικός στρατός εισέρχεται ακωλύτως εντός της περιοχής που περικλείεται από τα σημεία Σ1, Σ2 και Σ4; Μήπως ο έλεγχος της εν λόγω περιοχής έχει περιέλθει de facto στον έλεγχο του Τουρκικού στρατού;

6. Το Ελληνικό έδαφος που βρίσκεται βόρεια της κοίτης που έρρεε ο ποταμός Άρδας το 1926, όταν και οριοθετήθηκαν τα Ελληνοτουρκικά σύνορα, μήπως σήμερα αποτελεί μία ακόμη «γκρίζα ζώνη» και σε κατάσταση μάλιστα δυσμενέστερη από αυτή των Ιμίων, δεδομένου ότι στη περίπτωση των Ιμίων υπήρξε μία «συμφωνία κυρίων», αλλά όπως αποδείχτηκε ελεεινή;

7. Σε περίπτωση διατεταγμένης απόσυρσης της Ελληνικής στρατιωτικής παρουσίας από την αναφερόμενη περιοχή, πότε και από ποία κυβέρνηση ελήφθη η σχετική απόφαση;

8. Η Ελληνική Πολιτεία έχει απευθυνθεί στην google για να διορθωθεί η σήμανση της ορίου γραμμής στην επίμαχη περιοχή; Και αν έχει απευθυνθεί, ποια ήταν η απάντηση που έλαβε;

9. Τα κατά περίπτωση αρμόδια όργανα του Ελληνικού κράτους, μήπως έχουν αποδεχθεί ότι η όριος γραμμή στο δάσος των Καστανιών Έβρου, είναι αυτή του χάρτη της google;

10. Για ποιο λόγο δεν έχει προσδιοριστεί ακόμη από την Πολιτεία το ακριβές σημείο στο οποίο οι δύο στρατιωτικοί μας συνελήφθησαν από τους Τούρκους;

11. Τι κίνδυνοι δημιουργούνται για την ευρύτερη περιοχή της συμβολής του Άρδα με τον Έβρο εξ αιτίας της διάβρωσης του εδάφους από τη συνδυασμένη πίεση που ασκείται από το ρεύμα του Έβρου και αυτό του Άρδα στο στενό πλέον διάδρομο εδάφους που βρίσκονται το Ελληνικό φυλάκιο των Μαρασίων και τα βόρεια βάθρα της σιδηροδρομικής γέφυρας;

Παραπομπές

1. Ηλίας Δημητρακόπουλος, «Τα χερσαία σύνορα της Ελλάδας», σελ. 140
2. Ηλίας Δημητρακόπουλος, «Τα χερσαία σύνορα της Ελλάδας», σελ. 144
3. Ηλίας Δημητρακόπουλος, «Τα χερσαία σύνορα της Ελλάδας», σελ. 140
4. Ηλίας Δημητρακόπουλος, «Τα χερσαία σύνορα της Ελλάδας», σελ 152
5. Ηλίας Δημητρακόπουλος, «Τα χερσαία σύνορα της Ελλάδας», σελ 149
6. Ηλίας Δημητρακόπουλος, «Τα χερσαία σύνορα της Ελλάδας», σελ 151
7. Ηλίας Δημητρακόπουλος, «Τα χερσαία σύνορα της Ελλάδας», σελ ΧΙ.
8. Ηλίας Δημητρακόπουλος, «Τα χερσαία σύνορα της Ελλάδας», σελ 149
9. Ηλίας Δημητρακόπουλος, «Τα χερσαία σύνορα της Ελλάδας», σελ. 146 – 147. Τον Σεπτέμβριο του 1960 συνήλθε κοινή Ελληνοτουρκική επιτροπή και έκανε σε ορισμένα σημεία του Έβρου προσωρινή σήμανση της μεθορίου με πασσάλους, οι οποίοι όμως παρασύρθηκαν λίγο αργότερα από τις πλημύρες με αποτέλεσμα να συνεχίζεται η αμφισβήτηση αναφορικά με την ακριβή θέση της μεθοριακής γραμμής. Αμφιβολίες όμως δεν υπήρχαν για τη περιοχή του δάσους των Καστανιών, όπου η ζώνη αποψιλώθηκε και η ύπαρξη της υπ’ αριθμό 2 πυραμίδας δεν επέτρεπε αμφισβήτηση για τη περιοχή αυτή. Το 1965 συνήλθε και πάλι η μικτή Ελληνοτουρκική επιτροπή για τη νέα αποψίλωση και αναπασσάλωση της μεθοριακής γραμμής στο δάσος των Καστανιών, αλλά εργασίες δεν έγιναν λόγω Τουρκικής κωλυσιεργίας.
10. Ηλίας Δημητρακόπουλος, «Τα χερσαία σύνορα της Ελλάδας», σελ 144. Το 1934 υπογράφηκε στην Άγκυρα Ελληνοτουρκική συμφωνία «περί κανονισμού των υδραυλικών έργων επ’ αμφοτέρων των οχθών του Έβρου» που προέβλεπε μεταξύ των άλλων και την προειδοποίηση της άλλης πλευράς κατά τη μελέτη και κατασκευή των έργων, η οποία υποχρέωση  τηρήθηκε μέχρι το 1974. Έκτοτε ουδεμία προειδοποίηση υπήρξε από την νομαρχία Αδριανουπόλεως προς τη νομαρχία Έβρου για τα κατασκευαζόμενα Τουρκικά έργα, ενώ αντιθέτως η Ελλάδα συνέχισε να τηρεί τη συμφωνία.

ΠΗΓΗ