Ελληνική αμυντική βιομηχανία: Πώς πέτυχε μια ανέλπιστη ανάκαμψη

ΣΧΟΛΙΟ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟΥ : Το άρθρο καμία σχέση με την πραγματικότητα. Μα δώσανε οι ευρωπέοι 9,7 ολόκληρα εκατομμύρια σε πρόγραμμα που ηγείται η Ιντρακόμ. Και γιατί δεν πήγε η dassault να τα πάρει;; χα χα χα Το κομματικό το τακα τακα κάνει το παιδί μαλάκα. Θυμάμαι σκετσάκι των ΑΜΑΝ που ο Καλυβάτσης έκανε τον προϊστάμενο του ΟΤΕ και φώναζε στον πελάτη Κανάκη "Στη Γουόλ Στριτ μας παίρνουν τσιμπούκια οι χρηματιστές". Same Energy το άρθρο. Οι ιδιωτικές εταιρίες κατά κύριο λόγο επιβίωσαν λόγω των εξαγωγικών τους προϊόντων. Από εκεί και πέρα, οι κρατικές αμυντικές εταιρίες φυτοζωούν. Αμυντική βιομηχανία στην Ελλάδα αυτή την στιγμή δεν υφίσταται.

 Μετά από χρόνια στασιμότητας η Ελληνική Αμυντική Βιομηχανία κατακτά υψηλά επίπεδα τεχνολογικής επάρκειας, κερδίζει συμβόλαια και έχει την ευκαιρία ανάπτυξης μέσα από τα νέα εξοπλιστικά προγράμματα.

Στον απόηχο των ανακοινώσεων των Συμφωνιών της Ελλάδας με τη Γαλλία και τις ΗΠΑ, ώστε να θωρακιστεί διπλωματικά και στρατιωτικά η χώρα απέναντι στην τούρκικη επιθετικότητα, εξελίσσεται ταυτόχρονα ένας αγώνας δρόμου για τα εξοπλιστικά προγράμματα και κυρίως τη συμμετοχή ελληνικών εταιρειών σε αυτά. 

Ο κλάδος της Ελληνικής Αμυντικής Βιομηχανίας βρέθηκε στο επίκεντρο των συζητήσεων μετά από πολλά χρόνια «αφωνίας», καθώς είχε μπει ήδη σε ρότα ανάπτυξης, μετά τη δύσκολη εποχή της κρίσης, διεκδικώντας πλέον τον δικό του ξεχωριστό ρόλο.

Μάλιστα τα τελευταία χρόνια αθόρυβα, αλλά με πολύ σημαντικά και σταθερά βήματα η Ελληνική Αμυντική Βιομηχανία κάνει το δικό της «come back» και μάλιστα σε νέα βάση. 

Κι αν η οικονομική κρίση έπληξε ανεπανόρθωτα εταιρείες του κλάδου, με αποτέλεσμα κάποιες από αυτές να μην υπάρχουν πια, ωστόσο αυτές που άντεξαν πλέον όχι απλά στέκονται στα πόδια τους, αλλά δείχνουν ότι έχουν μεγάλες δυνατότητες επιχειρηματικής ανάπτυξης και έχουν να παρουσιάσουν πολύ σημαντικό έργο που μπορεί να στηρίξει την ελληνική οικονομία. 

Intracom Defense Electronics, EODH, Theon Sensors, Skytalis, Barracuda, Akmon, METKA είναι, μεταξύ άλλων, μερικές από τις εταιρείες που αναπτύσσονται και παράγουν προηγμένα συστήματα υψηλής τεχνολογίας, ενώ δεν είναι λίγοι οι ξένοι κολοσσοί της αμυντικής βιομηχανίας που τις έχουν επιλέξει για συνεργασία.

Ταυτόχρονα μεγάλες ξένες εταιρείες όπως η Naval Group, η Dassault, αλλά και η Lockheed Martin που θα παράγουν τις μεγάλες παραγγελίες εξοπλιστικών από την Ελλάδα έχουν ήδη επαφές μαζί τους.

«Από την παρακμή στη σταθεροποίηση»

Έχει μέλλον λοιπόν και λόγο στα νέα εξοπλιστικά προγράμματα της Ελλάδας, τα οποία όπως όλα δείχνουν θα φτάσουν ή και θα ξεπεράσουν τα 11 δισ. ευρώ, η Ελληνική Αμυντική Βιομηχανία; Και ποιο θα είναι το κέρδος για τη χώρα;

Στο ερώτημα αυτό άκρως αποκαλυπτικές είναι οι απαντήσεις που δίνει ο Δρ. Σπύρος Πλακούδας, Επίκουρος Καθηγητής Εσωτερικής Ασφάλειας στην Ακαδημία Rabdan στα ΗΑΕ στην έκθεση που συνέταξε για την Ελληνική αμυντική βιομηχανία και δημοσιεύτηκε από το BESA Center -το γνωστό think tank του Ισραήλ.

Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά ο Έλληνας επιστήμονας, η ελληνική αμυντική βιομηχανία πραγματοποίησε ένα tour de force το 2020. Από μια κατάσταση παρακμής, ο τομέας βρέθηκε πολύ γρήγορα σε κατάσταση σταθεροποίησης.

Παρά τον έντονο (και όχι εντελώς δίκαιο) ανταγωνισμό ενάντια στους ευρωπαϊκούς αμυντικούς γίγαντες, οι ελληνικές αμυντικές εταιρείες (η πλειοψηφία των οποίων είναι ιδιωτικές) εξασφάλισαν σχεδόν το ένα τρίτο των επερχόμενων προγραμμάτων στο πλαίσιο της PESCO (αμυντική συνεργασία) της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ελληνικές εταιρείες θα συμμετάσχουν σε πέντε από τα 16 έργα στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Προγράμματος Αμυντικής Βιομηχανικής Ανάπτυξης (EDIDP) μαζί με περισσότερους από 180 συμμετέχοντες από άλλες χώρες της ΕΕ. Τα έργα αυτά είναι:

•    LOTUS (drone χαμηλής ορατότητας)
•    DECISMAR (αναβαθμισμένο σύστημα θαλάσσιας επιτήρησης)
•    ESC2 (βελτιωμένο σύστημα εντολών και ελέγχου)
•    PANDORA (βελτιωμένη κυβερνοάμυνα)
•    SMOTANET (εσωτερική επικοινωνία επόμενης γενιάς)

Θα συμμετάσχουν επίσης σε ένα από τα οκτώ ερευνητικά προγράμματα στο πλαίσιο της Προπαρασκευαστικής Δράσης για την Αμυντική Έρευνα (PADR):  PRIVILEGE (κρυπτογράφηση ευαίσθητων στρατιωτικών δεδομένων).

«Με άλλα λόγια, αυτές οι ελληνικές αμυντικές εταιρείες όχι μόνο ανταγωνίστηκαν επιτυχώς εναντίον των πολύ μεγαλύτερων ομολόγων τους, αλλά πέτυχαν και σημαντικές βιομηχανικές συνέργειες με τους τελευταίους. Και οι συνέργειες στον αμυντικό τομέα μπορούν να αποδειχθούν ανεκτίμητες για το ελληνικό αμυντικό οικοσύστημα», σημειώνει ο Σπ. Πλακούδας.

Εξαγωγική δύναμη

Την ίδια χρονιά οι ελληνικές αμυντικές εταιρείες υπέγραψαν τις μεγαλύτερες συμφωνίες τους μέχρι σήμερα. Τέσσερις ιδιωτικές αμυντικές εταιρείες (Intracom Defense Electronics, EODH, Theon Sensors και Skytalis) υπέγραψαν νέες συμφωνίες που ξεπέρασαν τα 255 εκατομμύρια ευρώ (330 εκατομμύρια δολάρια). Το ποσό αυτό είναι μικρό σε σύγκριση με τις εξαγωγικές συμφωνίες των γειτόνων της Ελλάδας, της Τουρκίας και του Ισραήλ, αλλά αυτές οι ελληνικές εταιρείες αναμφίβολα απέδωσαν πολύ καλά αν λάβουμε υπόψη τις πιθανότητες που είχαν να διακριθούν.

Σύμφωνα τον κατάλογο του Συνδέσμου Ελλήνων Κατασκευαστών Αμυντικού Υλικού (ΣΕΚΠΥ), οι εξαγωγές άλλων ιδιωτικών επιχειρήσεων ανήλθαν σε 54,5 εκατομμύρια ευρώ (78,59 εκατομμύρια δολάρια) το 2019.

Μεγάλες δυνατότητες ανάπτυξης

Περιγράφοντας στη συνέχεια το ελληνικό αμυντικό οικοσύστημα, ο Σπ. Πλακούδας αναφέρει ότι αποτελείται σήμερα από 80 εταιρείες, αριθμός αυξημένος κατά 22% από πέρυσι. Οι περισσότερες από αυτές τις εταιρείες αναλαμβάνουν στρατιωτικά και πολιτικά έργα. Μόνο οι μισές (τέσσερις κρατικές και 35 ιδιωτικές) εκτελούν αποκλειστικά συμβάσεις που σχετίζονται με την άμυνα. Αυτές οι 39 εταιρείες απασχολούσαν 6.268 άτομα το 2019 και ο κύκλος εργασιών τους ανήλθε σε 318 εκατομμύρια ευρώ. 

Αυτές οι εταιρείες μπορούν να κατηγοριοποιηθούν ως εξής: 25 μικρές (ετήσιος κύκλος εργασιών <2 εκατ. Ευρώ), 11 μικρομεσαίες (<50 εκατ. Ευρώ) και τρεις μεσαίες (=> 50 εκατ. Ευρώ). Σε ένδειξη της κατάστασης του ελληνικού αμυντικού «οικοσυστήματος», καμία από αυτές τις 36 εταιρείες δεν ξεπερνά τον ετήσιο τζίρο των 100 εκατ. ευρώ.

Ο Σπ. Πλακούδας επισημαίνει ένα κρίσιμο σημείο για το ελληνικό αμυντικό «οικοσύστημα»: Η συντριπτική πλειονότητα αυτών των αμυντικών βιομηχανιών ειδικεύονται σε νέες τεχνολογίες της Τέταρτης Βιομηχανικής Επανάστασης (π.χ., κυβερνοάμυνα ή drones). Οι περισσότερες από αυτές τις εταιρείες παράγουν το λογισμικό και όχι το υλικό των οπλικών συστημάτων. Επειδή η Ελλάδα σκοπεύει να αναβαθμιστεί σε μεγάλο κόμβο για τους ψηφιακούς νομάδες στα Βαλκάνια και την Ανατολική Μεσόγειο, η ανάπτυξη του νεοσύστατου αυτού οικοσυστήματος στην Ελλάδα θα μπορούσε να έχει θετικό αντίκτυπο και στην επέκταση της αμυντικής βιομηχανίας.

Το μέλλον της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας

Καταλήγοντας, η έκθεση του Σπ. Πλακούδα επισημαίνει, μεταξύ άλλων, ότι το ελληνικό αμυντικό οικοσύστημα, μετά από αρκετά χρόνια φθοράς, εισήλθε σε μια φάση σταθεροποίησης και επιφυλακτικής ανάπτυξης. Οι ελληνικές αμυντικές βιομηχανίες είτε προμήθευαν τις Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις με όπλα υψηλής τεχνολογίας που κατασκευάζονταν στην Ελλάδα είτε υπέγραψαν νέες εξαγωγικές συμφωνίες για τα προϊόντα τους το πρώτο εξάμηνο του 2021.

Το πρόγραμμα επανεξοπλισμού της Ελλάδας (με δαπάνη που μπορεί να ξεπεράσει τα 11,5 δισεκατομμύρια ευρώ έως το 2025), ενόψει της αυξανόμενης τουρκικής επιθετικότητας, θα προσφέρει στις ελληνικές αμυντικές βιομηχανίες νέες συμβάσεις με το ΥΠΕΘΑ και το σημαντικότερο, θα ανοίξει την πόρτα για συνεργασίες μεταξύ ελληνικών και ξένων αμυντικών βιομηχανιών. Τέτοιες συνέργειες με τους δυτικούς αμυντικούς γίγαντες θα ενταθούν μόνο χάρη στη συμμετοχή του ελληνικού αμυντικού οικοσυστήματος στο ένα τρίτο των προγραμμάτων όπλων της ΕΕ.

Όλα τα παραπάνω, ωστόσο, θα απαιτήσουν από την ελληνική αμυντική βιομηχανία να καταστρώσει μια υγιή και συνεκτική στρατηγική, που θα στηριχτεί από την ελληνική πολιτεία, τονίζεται στην έκθεση.

ΠΗΓΗ