ZEYΣ ΕΛΑΥΝΩΝ


Σάββατο 27 Αυγούστου 2022

ΤΟ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΝ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ (72)

ΕΛΛΗΝΟΜΑΘΕΙΑ-ΛΕΞΙΓΝΩΣΙΑ

Αρχή σοφίας ελληνικών ονομάτων επίσκεψις.

Η ελληνική γλώσσα ομιλείτο πολύ πριν από την 2α π.Χ. χιλιετία και ευρίσκετο σε υψηλό επίπεδο τελειότητας.

Είναι η βασίλισσα των Γλωσσών.

Είναι η γλώσσα των Θεών.

«Ει Θεοί διαλέγονται, την των Ελλήνων γλώττη χρώνται»

 (Κικέρων)

Όθεν άριστα λέγεται παρά τοις φιλοσόφοις

το τους μη μανθάνοντας ορθώς ακούειν ονομάτων

κακώς χρήσθαι και τοις πράγμασιν.

(Πλούταρχος) 

ΤΟ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΝ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ (72)

1) αρχ. ουσ.  αγχιβασίη (η) (βλ. Ηράκλειτος): Η ετυμολογία του.

2) επιθ. μεστός και κατάμεστος: Τα συνθετικά και η σημασία των λ.

3) ουσ. πρότασις και άνωσις (η). Από ποια ρήματα προέρχονται;

4)  επιθ. οκνός (ο) : Τι σχέσι έχει με την οικία;


5) ουσ. οικόσιτο και παράσιτο: Τα συνθετικά των και η ερμηνεία των.

6)  φυγόπονος και φυγόδικος: Τα συνθετικά και η σημασία των.

7) χρήστης (ο), χρήμα (το), κατά-χρησις, χρεία (η) έχουν σχέσι με ένα μέλος του ανθρωπίνου σώματος. Ποιο; Και από ποιο ρήμα προέρχονται;

8)  Δρόλαψ (ο) (κοινώς δρολάπι και τουρκιστί μπουρίνι) πώς ετυμολογείται;           

Οι απαντήσεις από το προηγούμενο Νο (71) EΔΩ.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Αι απαντήσεις του Λεξιθήρος.

1) αγχιβασίη (ή αγχιβασία) (πρβ. ορει-βασία και άγχος, αγχί-νους (ο) = ο οξύς την σκέψιν, εύστροφος.)  < άγχι+ βαίνω = ο αγ-ωνιζόμενος, κατακτών, ισορροπών  και μη υπερβαίνων ¨υβριστικώς¨ τα ανθρώπινα όρια κάτι που συνιστά την αρετή και  ουσία του ανθρωπίνου βίου.    

2)  μεστός < μάζ-α + στ-άσις (πρβ. μέ-σον, μέ-νω.) = το πλήρης ανθρώπων μέρος.

3)   πρότασις (η)  < προ + ρ. τ-είνω.  Άνωσις (η) < άνω + ώσις (η) (ρ. ωθώ).

4) οκνός < οικινός < οικιμνός < οίκος + μένω = ο παραμένων αδρανής εις το σπίτι  του.

5) οικόσιτον (το) < οίκος + σίτος = το εις την οικία σιτιζόμενο, τρεφόμενο.  Παράσιτο< παρά + σίτος = το τρεφόμενο, αν και μη παράγον, παρα το παράγον την τροφή του  όπως οι ιερείς αρχαίοι και νέοι.

6) επιθ. φυγόπονος (ο) < φυγ-ή + πόνος (= ο αποφεύγων τον κόπον, ο τεμπέλης.) φυγόδικος < φυγή+ δίκη = ο αποφεύγων την (κατά)δίκην .

7)  Ρίζα  χρ-, από το χείρ, χέρι όπως χρήσις, χρήμα, χρεία, χρέος, χρωστώ, χορός (πιασμένοι από το χέρι)    κ.λ.π.

8)  Δρόλαψ (δρολάπι (το) ) < ύδωρ + άπτω(ουσ. αφή)  = ποσότης δυνατής αλλά περιορισμένης χρονικά βροχής.   

Δεν υπάρχουν σχόλια: