ZEYΣ ΕΛΑΥΝΩΝ


Κυριακή 21 Αυγούστου 2022

ΤΟ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΝ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ (71)

ΕΛΛΗΝΟΜΑΘΕΙΑ-ΛΕΞΙΓΝΩΣΙΑ

Αρχή σοφίας ελληνικών ονομάτων επίσκεψις.

Η ελληνική γλώσσα ομιλείτο πολύ πριν από την 2α π.Χ. χιλιετία και ευρίσκετο σε υψηλό επίπεδο τελειότητας.

Είναι η βασίλισσα των Γλωσσών.

Είναι η γλώσσα των Θεών.

«Ει Θεοί διαλέγονται, την των Ελλήνων γλώττη χρώνται»

 (Κικέρων)

Όθεν άριστα λέγεται παρά τοις φιλοσόφοις

το τους μη μανθάνοντας ορθώς ακούειν ονομάτων

κακώς χρήσθαι και τοις πράγμασιν.

(Πλούταρχος) 

ΤΟ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΝ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ (71)

1)  Ντερέκι (το),  μπούρδα (η): Ξένης προελεύσεως. Ποια η πρώτη τους σημασία;  

2) αναχαιτίζω:  τα συνθετικά του;

3)  μεσίτης και ίτε (=εμπρός) παίδες Ελλήνων έχουν κάποια σχέσι;

4) Τροία, Τίρυνς (Τίρυνθα, Τροιζήν-α αλλά και τύραννος και Τυρηννός έχουν κοινή ετυμολογία άρα και σημασία. Ποια;


5) γνήσιος (ο): η ετυμολογία του  επιθ.

6) διάνοια(η) και επιθ. αγχίνους (ο) . Τα συνθετικά και η σημασία των.

7) κατολίσθησις (η) : τα συνθετικά της;

8) νηστεία (η): τα συνθετικά της.           

Οι απαντήσεις από το προηγούμενο Νο (70) ΕΔΩ.

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Αι απαντήσεις του Λεξιθήρος

1) Ντερέκι = αντιδάνειον εκ του τουρκ. Ντερέκ (<ντοκάρ) = δοκάρι. Μπούρδα = τουρκ. Άδειο σακί ζαχάρεως άρα μηδαμινής αξίας, άχρηστο, για πέταμα πράγμα. .

2)  ρ. αναχαιτίζω (ουσ. αναχαίτισις (η)) = άνω + χαίτη. Πρώτη σημασία, η ανάσχεσι της ορμής του αλόγου δια της λαβής της χαίτης του από τον αναβάτη.

3) μεσίτης < μέσον + ρ. ίω, προστ. β. πληθ. ίτ-ε  (= τρέχω εμπρός, έρχομαι) = ο μεσολαβών, ο ερχόμενος μεταξύ πωλητού και αγοραστού.

4) Η θεματική ρίζα τυρ-, πυρ-, τουρ-, δουρ (β. ντουρ, ντούρος),  -τιρ-, τρο-,   δηλώνει το ύψος, την ισχύν του υψηλού πύργου και του ενοικούντος εις αυτόν τυράννου-δεσπότου και κατ’ επέκτσιν παν κτήριον και πόλιν περιστοιχιζομένη υπό υψηλού τείχους. (πρβ. και θρ-ίαμβος < τρ-ί-αμβος (πρβ. άμβων (ο)) = αναβαίνω εις, αλώνω το τείχος, πύργον, θυρ-εός < τυρ-εός = το προστατευτικόν έμβλημα επί της θύρας εισόδου του πύργου αρχικώς, κ.λ.π. )

5) επιθ. γν-ήσιος (ο) < γον- ήσιος = το εκ του γονέως του άμεσα καταγόμενον τέκνον.

6)  ουσ. διάνοια (η) < ίδιος + νους = ο ιδιαίτερος, ξεχωριστός, χαρισματικός νους, ο Διός νους.

7) Ουσ. κατολίσθησις (η) < κατά ( = κάτω) + ολισθαίνω (< ολίγον σθένω) = το μη δύνασθαι κρατηθήναι κάποιον ή κάτι όρθιον και άρα ανατρεπόμενον (= η ανατροπή)   

8) ουσ. νηστεία (η) < νη (πρβ. προθ. άνευ, αγγλ. no, κ.λ.π.) + εσθίω (= τρώγω) πρβ. εστία, εστιατόριο) = το μη τρώγειν και νήστις (ο) = ο μη τρώγων. .    

2 σχόλια:

ΛΥΚΑΣΤΡΟΣ είπε...

4) Τροία, Τίρυνς (Τίρυνθα, Τροιζήν-α αλλά και τύραννος και Τυρηννός έχουν κοινή ετυμολογία άρα και σημασία. Ποια;

Τυρ και υνθος...όπου το Τυρ δηλώνει μια κατάσταση που «βρίσκεται στην ακμή της δραστηριότητας» αρχ. «ἀκμὴ ἥβης» (Σοφ. Οιδ. Τύρ. 745), «ἀκμὴ ἦρος» (Πίνδ. Πυθ. 4, 64), «ἀκμὴ σώματός τε καὶ φρονήσεως» (Πλάτωνας)

Και το -υνθος δηλώνει την πόλη.

Δόρυκλος Τίρυνθα ναίων πόλιν (O. 10.68)
--------------------------------------------------------------
Δύρι ή Τύρι (φρούριο/πύργο/tower) ή Ατλαντίδα.

Δόρ-κύκλος Der από το Δέρκω το οποίο σημαίνει βγάζω φωτιές, λάμπω.

Αυτό που είναι εκεί πάνω ψηλά στον ουρανό που όλοι σηκώνουμε τα μάτια μας στον ουρανό και βλέπουμε αυτό που λάμπει...και μέσα του έχει μια ολόκληρη ασημένια πολιτεία. Μέχρι και τραγουδάκι το κάνανε...

" Φεγγαράκι μου λαμπρό
φέγγε μου να περπατώ".

ΛΥΚΑΣΤΡΟΣ είπε...

6) διάνοια(η) και επιθ. αγχίνους (ο) . Τα συνθετικά και η σημασία των.

Αγχίνους = αυτός που έχει γρήγορη αντίληψη, εύστροφο νου, ο έξυπνος.

Η ετυμολογία του βγαίνει από το άγχι+νούς Άγχι (άγχω) =εγγύς,κοντά, πλησίον