Covid-19 και ανθρώπινα δικαιώματα: Συλλογή νομολογίας από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου

ΣΧΟΛΙΟ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟΥ : Και ω του θαύματος έρχεται το ίδιο το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και μας δικαιώνει .Κύριοι ναι ,Να προσφύγετε στα δικαστήρια άλλα εξατομικευμένα ο καθένας Δεν φτάνει μόνο να καταγγείλετε μια παράνομη πρακτική εις βάρος του κοινωνικού συνόλου αλλά θα πρέπει να αποδείξετε πως ατομικά ζημιωθήκατε ή σας έβλαψε. Κάντε συλλογικές αγωγές και αόριστες ομαδικές και θα δείτε σίγουρα άσπρη μέρα.

Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου εξέδωσε θεματικό δελτίο στην ελληνική γλώσσα με τις σημαντικότερες αποφάσεις του αναφορικά με την Υγειονομική κρίση COVID - 19.

Σύμφωνα με το ΕΔΔΑ, οι προσφυγές σχετικά με την υγειονομική κρίση του Covid-19 ενώπιον του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου εγείρουν ερωτήματα βάσει ορισμένων διατάξεων της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, ιδίως όσον αφορά το δικαίωμα στη ζωή, την απαγόρευση των βασανιστηρίων και κάθε απάνθρωπης ή ταπεινωτικής μεταχείρισης, το δικαίωμα στην ελευθερία και την ασφάλεια, το δικαίωμα σε δίκαιη δίκη, το δικαίωμα σεβασμού της ιδιωτικής και οικογενειακής ζωής, την ελευθερία της θρησκείας, την ελευθερία της έκφρασης, την ελευθερία επανένωσης, την προστασία της ιδιοκτησίας και την ελευθερία μετακίνησης. 

Μεταξύ άλλων, το δελτίο αναφέρει:

Ιδιότητα του θύματος και προϋποθέσεις παραδεκτού Le Mailloux κατά Γαλλίας 5 Νοεμβρίου 2020 (Απόφαση – απαράδεκτη)

Η υπόθεση αυτή αφορούσε τις ενστάσεις του προσφεύγοντος για το τρόπο που το γαλλικό Κράτος χειρίστηκε την υγειονομική κρίση Covid-19. Επικαλούμενος το άρθρο 2 (δικαίωμα στη ζωή), το άρθρο 3 (απαγόρευση απάνθρωπης ή ταπεινωτικής μεταχείρισης), το άρθρο 8 (δικαίωμα σεβασμού της ιδιωτικής και οικογενειακής ζωής) και το άρθρο 10 (δικαίωμα στην ελευθερία της έκφρασης) της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, ο προσφεύγων κατήγγειλε ότι το Κράτος δεν εκπλήρωσε τις θετικές του υποχρεώσεις ώστε να προστατεύσει τη ζωή και τη σωματική ακεραιότητα των προσώπων που υπάγονται στη δικαιοδοσία του.

Πιο συγκεκριμένα, κατήγγειλε ιδίως τους περιορισμούς πρόσβασης σε διαγνωστικές εξετάσεις, προληπτικά μέτρα και συγκεκριμένους τύπους θεραπειών και την παρέμβαση στην ιδιωτική ζωή των ατόμων που πέθαιναν μόνα τους από τον ιό. Πρώτον, το Δικαστήριο υπενθύμισε ότι, μολονότι το δικαίωμα στην υγεία δεν ήταν αυτό καθαυτό μεταξύ των δικαιωμάτων που εγγυώνται η Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου και τα Πρωτόκολλά της, τα κράτη είχαν τη θετική υποχρέωση να λάβουν τα κατάλληλα μέτρα για να διαφυλάξουν τις ζωές όσων βρίσκονται εντός της δικαιοδοσίας τους και να προστατεύσουν τη σωματική τους ακεραιότητα, συμπεριλαμβανομένων και όσων είναι στη σφαίρα της δημόσιας υγείας.

Στην παρούσα υπόθεση, ωστόσο, το Δικαστήριο έκρινε ότι δεν όφειλε να καθορίσει εάν το Κράτος είχε αποτύχει να εκπληρώσει αυτές τις θετικές υποχρεώσεις, και ως προς αυτή η προσφυγή ήταν απαράδεκτη. Πράγματι, το Δικαστήριο παρατήρησε ότι ο προσφεύγων κατήγγειλε τα σχετικά μέτρα που έλαβε το γαλλικό Κράτος για τον περιορισμό της διάδοσης του ιού Covid-19 σε ολόκληρο τον πληθυσμό της Γαλλίας, χωρίς ωστόσο να καταδείξει πώς αυτά επηρέασαν τον ίδιο προσωπικά.

Επανέλαβε ότι δεν αναγνώρισε το actio popularis: που σημαίνει ότι οι προσφεύγοντες δεν μπορούν να καταγγείλουν διάταξη εθνικού δικαίου, εγχώρια πρακτική ή δημόσιες πράξεις απλώς και μόνο επειδή φαίνεται να αντιβαίνουν στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση.

Για να μπορέσει κάποιο άτομο να ισχυριστεί ότι είναι θύμα παραβίασης της Σύμβασης, υπό την έννοια του άρθρου 34 (ατομικές προσφυγές), πρέπει το ενδιαφερόμενο άτομο να μπορεί να αποδείξει ότι αυτός ή αυτή «επηρεάστηκε άμεσα» από το μέτρο το οποίο καταγγέλλει, δηλαδή πρέπει να προσκομίσει εύλογα και πειστικά στοιχεία για την πιθανότητα να συμβεί μια παράβαση που τον επηρεάζει προσωπικά.

Στην παρούσα υπόθεση, ωστόσο, το Δικαστήριο διαπίστωσε ότι ο προσφεύγων διαμαρτυρόταν in abstracto για τα μέτρα που έλαβε η γαλλική κυβέρνηση για την αντιμετώπιση του ιού Covid-19.

Πέρα από το γεγονός ότι διατύπωσε αυτές τις καταγγελίες μόνο όταν παρενέβη υπέρ μιας κατεπείγουσας προσφυγής ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας (Conseil d'État), επιπλέον δεν είχε παράσχει καμία πληροφορία σχετικά με τη δική του κατάσταση και είχε αποτύχει να εξηγήσει πώς οι επικαλούμενες ελλείψεις των εθνικών Αρχών μπορεί να είχαν επηρεάσει την υγεία και την ιδιωτική του ζωή. Το Δικαστήριο έκρινε, περαιτέρω, ότι εάν ο προσφεύγων είχε στερηθεί ποτέ βοήθεια ή περίθαλψη στο πλαίσιο των γενικών μέτρων υγείας τα οποία κατήγγειλε, θα μπορούσε να αμφισβητήσει τη συμβατότητα μιας τέτοιας άρνησης με τη Σύμβαση ενώπιον των εθνικών δικαστηρίων.

Υπό αυτές τις συνθήκες, το Δικαστήριο έκρινε ότι η προσφυγή ισοδυναμούσε με actio popularis και ο προσφεύγων δεν μπορούσε να θεωρηθεί θύμα των επικαλούμενων παραβιάσεων, υπό την έννοια του άρθρου 34 της Σύμβασης.

Δείτε αναλυτικά το θεματικό δελτίο.

 ΠΗΓΗ