ZEYΣ ΕΛΑΥΝΩΝ


Κυριακή 28 Νοεμβρίου 2021

ΤΟ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΝ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ (36)

ΕΛΛΗΝΟΜΑΘΕΙΑ-ΛΕΞΙΓΝΩΣΙΑ

Αρχή σοφίας ελληνικών ονομάτων επίσκεψις.

Όθεν άριστα λέγεται παρά τοις φιλοσόφοις
ο τους μη μανθάνοντας ορθώς ακούειν ονομάτων
κακώς χρήσθαι και τοις πράγμασιν.

(Πλούταρχος)

ΤΟ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΝ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ (36)

1) Οθόνη: Πολλή γνωστή λέξι ως εκ μεταφοράς. Τι σημαίνει όμως κυριολεκτικά;

2)  Κόλασις: Από τί ρήμα προέρχεται και τί σημαίνει ουσιαστικά και κυριολεκτικά;

3) Μελαγχολία (η).  Τα συνθετικά και η καθαυτό σημασία της λ.

4)  Πείσμα: Πώς ετυμολογείται η λ.;

5)  Δάπεδο. Τα συνθετικά και η κυριολεκτική ερμηνεία της λ.

6)  γ΄.κλ. επιθ. ο, η δριμύς, το δριμύ (π.χ. ψύχος.) : Πόθεν ετυμολογείται το επίθετο αυτό,  εκ του ουσ. (η) δρυς (βελανιδιά) ή το δόρυ ή (η) δορά, δέρας, δέρμα;

7)  ειδεχθής (πράξις) λέμε και ειδεχθές  έγκλημα. Τα συνθετικά της λ. και η κυριολεκτική της  σημασία.

8)  ακρίβεια: Τί ακριβώς σημαίνει; 

Οι απαντήσεις από το προηγούμενο Νο (35) ΕΔΩ.

--------------------------------------------------------------------------------------------------------

Αι  απαντήσεις   του Λεξιθήρος   

1)  Οθόνη  (η):  λεπτόν ύφασμα , πανί παρά τοίς αρχαίοις Έλλησιν. Παρά τοις νέοις  το πανί του κινηματογράφου και μεταφορικώς η υάλινη  όψις της τηλοψίας εφ’ ής προβάλλεται η ταινία της κινηματογραφικής μηχανής.

2)  Κόλασις και κόλ-λημα εκ του ρ. κολλάω, -ώ. Ως ποινή και τιμωρία μεταφυσική έχει την έννοια του ότι παν  κόλλημα αντιβαίνει στους νόμους της φύσεως όπου κίνησις εστί ζωή και κόλλημα-στάσις είναι θάνατος.  όπως και το κόλλημα-πάθος  που παρασύρει και βασανίζει τον άνθρωπο βυθίζοντάς τον στην κατάθλιψι και την απώλεια.  Εξ ού και το κοινώς λεγόμενο-παρότρυνσις   ¨ξεκόλλα.¨  

3)  μελαγχολία= μέλαινα (μελανή-μαύρη) χολή. Μελαγχολικός = ο ευερέθιστος-μοχθηρός, ο  χολερικός  (πράσινο εκχύλισμα χολής)  των αρχαίων Ελλήνων . Η νεοελληνική έννοια λόγω εισαγωγής (εννοιολογικό αντιδάνειο) την ίδια αρχαιοελλ. λέξι από τας ευρωδυτκάς γλώσσας  που μετέφρασαν λανθασμένα την λ. μελαγχολία ως κατάθλιψι.

4) πείσμα (το) : εκ του πίεσις  > πίεσμα > ανθίσταμαι εις την πίεσιν τινος.

5) δάπεδον = δα (γα, γη, δη, πρβ. δη-μοκρατία= κράτος-εξουσία των μεριδιούχων γης γεωργών )+ πούς(ο) , γεν. του ποδός, το πόδι, = η γη που πατάμε δια των ποδών. (πρβ. έδαφος < δή+ αφή (=άπτομαι της γης.)

6) ο δριμύς, εκ του δρυς-βελανιδιά (η) και άρα ο σκληρός και ανθεκτικός ως η δρυς, γεν. δρυός.  (Πρβ. και  λατ. durus, π.χ.  dura lex, sed lex) ν.ε. ντούρος- κομονδούρος (ο γερός).  

7)ο, η ειδεχθής,  το ειδεχθές (γ΄κλ.) π.χ. έγκλημα = το (απ)εχθές ιδείν. (πρβ. εχθ-ρός.)

8)  ακρίβεια (π.χ. η μαθηματική) = εις άκρην βαίνω, βρίσκω άκρη άρα την αλήθεια, το ακριβές.

8 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

1) Οθόνη: Πολλή γνωστή λέξι ως εκ μεταφοράς. Τι σημαίνει όμως κυριολεκτικά;

Απάντ.: Ως δε τον εν μήνιγξιν εεργμένον Ωγύγιον Πυρ λεπτήσιν οθόνησιν εχεύατο Κούκλοπα κούρην.

*Κειμενάκι από τον κ. Εμπεδοκλή τον σκοτεινό για γερά νεύρα, αφήνω όμως ένα φως αναμμένο...
https://www.youtube.com/watch?v=7jB2rEduYKc

Ε.

ΛΘΡ είπε...



Ε.

¨τον εν μήνιγιν¨ ή ¨το ...¨ η σωστή γραφή; Διότι με την πρώτη γραφή δεν εκβαίνει συντακτικώς νόημα.

ΛΥΚΑΣΤΡΟΣ είπε...

Φίλε ΛΘΡ εδώ είναι το κείμενο διάβασε και πες μου τι καταλαβαίνεις.

https://prnt.sc/20z862r

ΛΥΚΑΣΤΡΟΣ είπε...

" τό τ' ἐν μήνιγξιν ἐεργμένον ὠγύγιον πῦρ; "

Έτσι είναι γραμμένο.

ΛΥΚΑΣΤΡΟΣ είπε...

1) Οθόνη: Πολλή γνωστή λέξι ως εκ μεταφοράς. Τι σημαίνει όμως κυριολεκτικά;

Ας προσπαθήσω και εγώ να δώσω μια ιδέα....

ὀθόναι= Οι μεβράνες που περικλείουν την κόρη του οφθαλμού.

Βέβαια εδώ σίγουρα αναφέρεται όχι σε ανθρώπινο μάτι αλλά σε κάτι που έχει σφαιρική μορφή (Κούκλοπα κούρην) και από το κέντρο ξεπηδάει το Ωγύγιο Πυρ...το ΥΔ-ΩΡ της ΣΤΥΓΟΣ.....μέσα από(μήνιγξιν) ένα είδος κεντρικού συστήματος, πολύ ανθεκτικής μορφής το οποίο διοχετεύει αυτό το ΠΥΡ στο κέντρο...

ΛΘΡ είπε...



Η ΚΑΤΆ ΛΕΞΙΝ (κατ'εμέ) ΜΕΤΑΦΡΑΣΙΣ: (Εμπεδ.αποσπ. 226κ.ε.)

Φως δ' έξω όσον ταναώτερον ήεν
(και φως έξωθεν όσον εντονώτερον ήτο)

λάμπεσκεν κατά βηλόν ατειρέσιν ακτίνεσιν.
((τόσον) κατέλαμπεν το κατώφλιον με ακατάβλητες ακτίνες.

ως δε τότ' εν μήνιγξιν εεργμένον ωγύγιον πυρ
όπως και τότε το μεμβράνες-αποκλεισμένον πανάρχαιον πυρ

λεπτήσιν οθόνησι λοχάζετο κύκλοπα κούρην.
(μέσα σε λεπτά (αδιόρατα) χωρίσματα ενέδρευε (παγίδευε) την κυκλοτερή κόρη (σελήνη).)

Ανώνυμος είπε...

Εεργμένον: από το είργω, πιέζω προς τα έξω
Βηλόν: τον ουρανό
εχεύατο: παρήγαγε, γεννούσε
(λοχάζετο; Πως προήλθε αυτό;) Υποθέτω ότι ο φίλος Λύκαστρος κατέβασε μεταγενέστερο μεταφρασμένο κείμενο.

Σ.Σ. και μία πάσα για σένα Λύκαστρε. Δυό γραμμές παραπάνω στο κείμενο θα δεις να σε κοιτάει εκπνέων ο Τυφώνιος Αιήτης...χαχα

Ε





ΛΥΚΑΣΤΡΟΣ είπε...

" Σ.Σ. και μία πάσα για σένα Λύκαστρε. Δυό γραμμές παραπάνω στο κείμενο θα δεις να σε κοιτάει εκπνέων ο Τυφώνιος Αιήτης...χαχα"

Για το "πυρός σέλας αιθομένοιο" λες;; Που να δεις όμως εδώ κάτω με τι Τυφώνιους Αλήτες τα έχω βάλει....έχουν πληθύνει τα τυφώνεια καθάρματα στις μέρες μας.