Ο ΑΓΝΩΣΤΟΣ ΤΡΕΧΩΝ ΠΟΛΕΜΟΣ: ΚΑΙ ΜΙΑ ΑΝΑΖΉΤΗΣΗ ΤΩΝ ΑΙΤΙΩΝ ΤΟΥ

ΛΥΚΑΣΤΡΟΣ :

Ο ΑΓΝΩΣΤΟΣ ΤΡΕΧΩΝ ΠΟΛΕΜΟΣ: ΚΑΙ ΜΙΑ ΑΝΑΖΉΤΗΣΗ ΤΩΝ ΑΙΤΙΩΝ ΤΟΥ (Ή η χρηματοπιστωτική αγορά εναντίον της αγοράς ενέργειας)

 

Για να κατανοήσουμε πραγματικά τον πυρήνα της σύγκρουσης στην Ουκρανία –όπου μαίνεται ένας πόλεμος με πληρεξούσια–αλλά και ποιοί τα εξέδωσαν, πρέπει να γίνει κατανοητή η αντιπαράθεση (απλουστευμένα) ως εξής: 

 

Οι ΗΠΑ και οι Ευρωπαίοι σύμμαχοί τους, που εκπροσωπούν και υποστηρίζουν τον παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό τομέα, έχουν ουσιαστικά εμπλακεί σε μια μάχη ενάντια στον παγκόσμιο τομέα της ενέργειας.

 

Εξηγούμαι γιατί:

 

Η διπλή κρίση προσφοράς και ζήτησης, που ξεκίνησε έντονα προ του Covid19, το 2018, ήταν ο προάγγελος αυτής της σύγκρουσης συμφερόντων ανάμεσα στο χρηματοπιστωτικό κεφάλαιο και το βιομηχανικό. Τότε όμως αυτή η σύγκρουση δεν είχε αποτυπωθεί τόσο έντονα, όπως τώρα, και επί της γεωπολιτικής.

 

Τα τελευταία 22 χρόνια, έχουμε δει πόσο εύκολο είναι για τις κυβερνήσεις να τυπώνουν χαρτονομίσματα. Μόλις το 2022, το δολάριο ΗΠΑ έχει τυπώσει περισσότερο "χαρτονόμισμα" σε κάθε του μορφή (χειροπιαστό, λογιστικό ή σε μορφή τοξικών παραγώγων των αρχικών ομολόγων/δανείων της FED) από ότι σε όλη την συνδυασμένη ιστορία του!

 

Η ενέργεια, από την άλλη πλευρά όμως, δεν μπορεί να εκτυπωθεί! Και εκεί βρίσκεται ένα θεμελιώδες πρόβλημα τώρα για την Ουάσιγκτον, την έδρα του πρώην μόνου πλανητάρχη: 

 

Ο τομέας των εμπορευμάτων μπορεί τώρα να ξεπεράσει τον χρηματοπιστωτικό κλάδο, που τα τελευταία 30 χρόνια, και μετά την μετατόπιση του κυρίου όγκου της βιομηχανίας προς την Ασία αποτελεί την Βαριά Βιομηχανία" της Δύσης. Τότε ακολουθώντας τα αναπόδεικτα δόγματα του νεοφιλελευθερισμού που "βλέπει" μόνο το φτηνό εργατικό κόστος ως ευκαιρία κέρδους και τον πληθωρισμό από την πλευρά της ζήτησης ως την απόλυτη κατάρα, τώρα τις συνέπειες αυτών των ιδεοληψιών.

 

Αυτή η απειλή για ότι ίσχυε μέχρι το 21 σε αυτό που συνηθίσαμε να λέμε"παγκοσμιοποίηση", προκάλεσε τις αντιδράσεις της λεγόμενης "Συλλογικής Δύσης"

 

Στις 6 Οκτωβρίου, όταν η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) συμφώνησε να επιβάλει ανώτατο όριο στην τιμή του πετρελαίου στη Ρωσία, ως μέρος ενός νέου πακέτου κυρώσεων κατά της Μόσχας. Σχεδόν αμέσως,23 υπουργοί πετρελαίου από την ομάδα πετρελαιοπαραγωγών χωρών του ΟΠΕΚ+ τάχθηκαν υπέρ μιας απότομης μείωσης στην κοινή τους ποσόστωση παραγωγής.

 

Η συλλογική απόφασή τους να μειώσουν την παραγωγή κατά περίπου δύο εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου την ημέρα προκάλεσε έντονες αντιδράσεις ιδιαίτερα στις ΗΠΑ, ενώ έγινε λόγος ακόμη και για «κηρύξεις πολέμου». 

 

Η ΕΕ αισθάνεται εξαπατημένη, καθώς οι περικοπές παραγωγής του OPEC θα μπορούσαν να αυξήσουν και άλλο τις τιμές των καυσίμων της, αντί να μετριάσουν τις επιπτώσεις από τα προηγούμενα οκτώ πακέτα κυρώσεων., ενώ γνωρίζει ότι είναι αδύνατη σήμερα η διεξαγωγή τοπικών πολέμων για την ρύθμιση της τιμής του πετρελαίου, όπως πχ εκείνου στο Ιράκ το 2003.

 

Παρά την αφήγηση ότι ο κόσμος οδεύει προς μια «εποχή μετά το πετρέλαιο», αυτό δεν φαίνεται να προκύπτει μέχρι το 2050. Ακόμα και αν υποθέσουμε ότι θα επενδυθούν τα 74τρισ$ που απαιτούνται μέχρι το 2030 για υποδομές ΑΠΕ, η ζήτηση του πετρελαίου μέχρι το 50 αναμένεται να πέσει πολύ λίγο, του δε φυσικού αερίου σχεδόν καθόλου! (Ανάλυση των εκθέσεων του IEA χωρίς συγκαλύψεις και παρωπίδες)

 

Αλλά ακόμα και το 2050, που υποτίθεται ότι θα έχουμε περάσει στο επόμενο στρατηγικό καύσιμο του πλανήτη, το "πράσινο" υδρογόνο (από ΑΠΕ και νερό), αυτό θα συνεχίσει να παράγεται κυρίως στον ηλιόλουστο Νότο (με επικεφαλής τις χώρες του OPEC που μπορούν και να χρηματοδοτήσουν τις υποδομές που απαιτούνται) και που θα πρέπει να μεταφερθεί μέσα από τα σημερινά δίκτυα αγωγών φυσικού αερίου στις ενεργειακά φτωχές περιοχές του "αναπτυγμένου" Βορρά.

 

Όλα αυτά σύμφωνα με την ισχύουσα βλακώδη αρχιτεκτονική επιδότησης των φαραωνικών πάρκων παραγωγής ΑΠΕ στον βορρά (που ποτέ δεν θα αρκούν). Για να διατηρηθεί έτσι το υφιστάμενο ιεραρχικό μοντέλο παραγωγής/διανομής ενέργειας που κυριαρχεί, αλλά και το χρηματοπιστωτικό σύστημα που αναμένει πως και πως αυτούς τους νέους κύκλους μεγα-δανεισμού κρατών, επιχειρήσεων και νοικοκυριών για να μην καταρρεύσει. Το κλίμα και η κρίση του είναι, ως προς αυτό, η τέλεια κάλυψη αφού δεν εμπλέκεται καθόλου στις σχετικές εξισώσεις στρατηγικού σχεδιασμού. Κοινώς "το έχουν γραμμένο".

 

Αυτό όμως που τελειώνει είναι η εποχή των «Επτά Αδελφών», ενός καρτέλ εταιρειών πετρελαίου που όριζε την αγορά πετρελαίου από το 74 και μετά. Τότε, με ένα τηλεφώνημα του προέδρου των ΗΠΑ στο Ριάντ ρύθμιζαν την τιμή του πετρελαίου κατά το πως ήθελαν. Αυτό τώρα τελείωσε.

 

Ωστόσο, για τους πολιτικούς των ΗΠΑ –τουλάχιστον, ψυχολογικά– αυτή η εποχή εξακολουθεί να υφίσταται. «Είναι το πετρέλαιό μας», είναι μια έκφραση που ακούγεται ακόμα συχνά να εκφέρεται στην Ουάσιγκτον. Αυτές οι φωνές ήταν ιδιαίτερα δυνατές και κατά τη διάρκεια της παράνομης εισβολής στο Ιράκ το 2003 υπό την ηγεσία των ΗΠΑ, και που σαν κύριο στόχο είχαν την καταστροφή των υποδομών του Ιράκ αλλά και την συνέχιση του αποκλεισμού του Ιραν, κυρίως από τις αγορές φυσικού αερίου.

 

Και έτσι ξεπουλιέται, τώρα και σε πολύ καλές τιμές, το Αμερικανικό LNG και το Ρωσικό αέριο. Το πρώτο, από το Τέξας, παίζει τώρα τον ίδιο ρόλο που είχε το πετρέλαιο για την ρύθμιση της τιμής του πληθωριστικού δολάριου εξάγοντας τώρα με τα πανάκριβα δολάρια όλα τα οικονομικά προβλήματα των ΗΠΑ ως χρέη σε όλες τις χώρες του πλανήτη. Μέχρι πρότινος στον οικονομικό Νότο, τώρα και στην ΕΕ που βλέπει το απειλητικό για το δολάριο ευρώ της να φυλορροεί.

 

Όσο για την Ρωσία, κερδίζει κάποια πολύτιμα χρόνια και κεφάλαια για να αναδιατάξει τις ενεργειακές υποδομές τις προς άλλες αγορές.

 

Χρηματοπιστωτική αγορά έναντι της αγοράς ενέργειας

 

Μετά τα πιο πάνω,το Ριάντ ενστερνίζεται την ιδέα της διαπραγμάτευσης πετρελαίου σε άλλα νομίσματα, όπως αναφέρθηκε φέτος στις συζητήσεις με τους Κινέζους για το εμπόριο σε γιουάν. Οι Σαουδάραβες συνεχίζουν επίσης να αγοράζουν ρωσικά προϊόντα, (ακόμη και πετρέλαιο για να το μεταπωλουν σαν δικό τους!) όπως και άλλα κράτη της Δυτικής Ασίας και του Παγκόσμιου Νότου. Εκτός απο 42 κράτη, φαίνεται ότι όλοι οι υπόλοιποι επέλεξαν να αγνοήσουν τις δυτικές κυρώσεις στη Μόσχα και προετοιμάζονται όλο και περισσότερο για τη νέα διεθνή συνθήκη της πολυπολικότητας της μετα-παγκοσμιοποίησης.

 

Η Ουάσιγκτον, επομένως, δεν διατηρεί πλέον την ικανότητά της να ασκεί απόλυτη μόχλευση οικονομικών πλεονεκτημάτων μέσω του ΟPEC, ο οποίος πλέον επανατοποθετείται γεωπολιτικά ως ο διευρυμένος OPEC+, ένα υπερ-καρτελ που πλέον περιλαμβάνει και την Ρωσία από το 2016.

 

«Είναι η οικονομία, ηλίθιε» πάλι 

 

Η τιμή του πετρελαίου είναι σεισμογράφος της παγκόσμιας οικονομίας αλλά και της παγκόσμιας γεωπολιτικής. Με τις περικοπές παραγωγής, ο OPEC+ απλώς σχεδιάζει τα του οίκου του εν αναμονή των επικείμενων υφεσιακών συνεπειών που προκαλεί η αντιφατική πολιτική επιτοκίων των ΗΠΑ, της ΕΕ και κυρίως της Μ. Βρετανίας. Εκείτα οικονομικά επιτελεία των κυβερνήσεων βρίσκονται σε ακριβώς αντίθετη πορεία σχεδιασμού πολιτικών από τις Κεντρικές Τράπεζες! Αυτές είναι φαίνεται αδύνατο ακόμα να κατανοήσουν ότι ο υψηλός πληθωρισμός, που τείνει σε στασιμοπληθωρισμό, προέρχεται τώρα από την μεριά της προσφοράς, κρυμμένος μέσα στο ενεργειακό κόστος και όχι από την υπερκατανάλωση λόγω του φθηνού χρήματος. Με αύξηση των επιτοκίων δεν τον πολεμούν με τίποτα! Ο ηλίθιος που λέγαμε...

 

Επιπλέον, ορισμένες χώρες παραγωγής πετρελαίου αποτυγχάνουν να δημιουργήσουν νέες ικανότητες παραγωγής λόγω του επενδυτικού κενού που επιμένει από το 2014. Μια χαμηλή τιμή του πετρελαίου απλά δεν μπορεί να διατηρηθεί εάν δεν υπάρχουν σημαντικές επενδύσεις κεφαλαίου και στον τομέα του.

 

Η κατάσταση του ενεργειακού εφοδιασμού αναμένεται να επιδεινωθεί περαιτέρω από τις 5 Δεκεμβρίου, όταν τίθεται σε ισχύ και το εμπάργκο πετρελαίου που επιβλήθηκε από την ΕΕ. Άγνωστες ακόμα οι συνέπειες μετά και στην διάρθρωση των τιμών και άλλων εμπορευμάτων, κυρίως των διατροφικών.

 

Ο ρόλος της Κίνας 

 

Οι δύο μεγάλες παγκόσμιες χρηματοπιστωτικές κρίσεις – τα ακίνητα και οι τράπεζες το 2008 και η πανδημία το 2020 – οδήγησαν στην υπερβολική εκτύπωση χαρτονομίσματος. Κατά ειρωνικό τρόπο, ήταν η Κίνα που έσωσε τότε την παράλυτη παγκόσμια οικονομία από την πρώτη κρίση: το Πεκίνο σταθεροποίησε ολόκληρη την αγορά εμπορευμάτων το 2009/10 λειτουργώντας ως η παγκόσμια ατμομηχανή και φέρνοντας όμως το γιουάν στα εμπορικά συστήματα.

 

Μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 1990, η Κίνα ικανοποιούσε την εγχώρια κατανάλωση πετρελαίου της με την εγχώρια παραγωγή πετρελαίου, που κυμαινόταν από 3-4 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα. Όμως, δεκαπέντε χρόνια και με μια ταχέως αναπτυσσόμενη οικονομία αργότερα, η Κίνα είχε μετατραπεί στον νούμερο ένα εισαγωγέα πετρελαίου στον κόσμο.

 

Αυτή η κατάσταση αποκαλύπτει τον κρίσιμο ρόλο του Πεκίνου και στην παγκόσμια αγορά πετρελαίου. Ενώ η Σαουδική Αραβία και η Αγκόλα είναι σημαντικοί προμηθευτές πετρελαίου, η Ρωσία, και δευτερευόντως το Ιράν είναι ο κύριος προμηθευτής της φυσικού αερίου για την Κίνα. Από τις διαθέσεις της ηγεσίας του Πεκίνου εξαρτώνται τώρα όλες οι πετρελαιοπαραγωγές χώρες και οι παραγωγοί φυσικού αερίου. Δεν είναι καθόλου τυχαία και αναίτια λοιπόν η στοχοποίηση (έως και δαιμονοποίηση) της Κίνας ως του εχθρού νο1 των ΗΠΑ. Πόσο πόσων όταν αυτή προηγείται οργανωτικά και τεχνολογικά και στις νέες τεχνολογίες που θα καθορίσουν την έκβαση και του νομισματικού πολέμου: το 5G, τις τεχνολογίες και υποδομές blockchain καί τομείς της ρομποτικής/τεχνητής ευφυίας, ελέγχοντας ταυτόχρονα και κρίσιμα μέταλλα για τις ΑΠΕ.

Και τώρα όλοι τρέχουν να χτίσουν νέους αγωγούς αερίου, άρα και γεωπολιτικές συμμαχίες για να καλυφθεί αυτή η γιγαντιαίων διαστάσεων αναδιάταξη των ροών ενέργειας προς την Ανατολή, οι δε ΗΠΑ προσπαθούν να την ανακόψουν με κάθε τρόπο.

 

Η ΕΕ βρίσκεται τώρα στο έλεος των υπερατλαντικών συμμάχων της και της ενεργειακής φτώχειας.Αυτό που της λείπει είναι κυρίως ο χρόνος! Απαιτούνται τουλάχιστον 8 χρόνια υπερεπενδύσεων σε ενεργειακές υποδομές που ακόμα δεν έχει (αλλά και η γρήγορη εκμετάλλευση των κοιτασμάτων της Αν. Μεσογείου), για να μετριαστεί κάπως η ζημιά της από την Ουκρανική κρίση.

 

Ο πόλεμος στην Ουκρανία δεν αφορούσε ποτέ την Ουκρανία

 

Από την έναρξη της παράνομης ρωσικής εισβολής στην Ουκρανίας, τον Φεβρουάριο του 2022, παρακολουθούμε ουσιαστικά τη δυτική χρηματοπιστωτική βιομηχανία να διεξάγει τον πόλεμο της ενάντια στην ενεργειακή οικονομία που κυριαρχείται από την Ανατολή. Η ζυγαριά θα είναι πάντα με την τελευταία, γιατί όπως αναφέρθηκε παραπάνω, σε αντίθεση με το χρήμα, η ενέργεια δεν μπορεί να εκτυπωθεί!

 

Οι όγκοι πετρελαίου και φυσικού αερίου που απαιτούνται για την αντικατάσταση των ρωσικών ενεργειακών πηγών δεν μπορούν να βρεθούν στην παγκόσμια αγορά εντός ενός έτους. Και κανένα εμπόρευμα δεν είναι πιο παγκόσμιο από το πετρέλαιο. Οποιεσδήποτε αλλαγές στην αγορά πετρελαίου θα επηρεάζουν για πάρα πολλά χρόνια ακόμα την παγκόσμια οικονομία.

 

«Το πετρέλαιο φτιάχνει και σπάει τα έθνη». Είναι ένα παλιό ρητό που επιτομεύει τη σημασία του πετρελαίου στη διαμόρφωση παγκόσμιων και περιφερειακών παραγγελιών, όπως συνέβη στη Δυτική Ασία στη μεταπολεμική εποχή: Πρώτα ήρθαν οι αγωγοί και μετά ήρθαν τα σύνορα.

Τώρα το καινούργιο ρητό λέει ακόμα " και η ισχύς των νομισμάτων περιορίζεται εντός των συνόρων των νέων εμπορικών ζωνών" (Πλην του ίντερνετ φυσικά, αλλά αυτό ήταν θέμα για ένα προηγούμενο σεντόνι για την μετάλλαξη D- δες ΕΔΩ ,ο άλλος πιο άγνωστος ακόμα πόλεμος).

 

Ο πρώην υπουργός Πετρελαίου της Σαουδικής Αραβίας Zaki Yamani περιέγραψε κάποτε τις πετρελαϊκές συμμαχίες ως ισχυρότερες από τους γάμους των Καθολικών.

Αν ισχύει αυτό, τότε ο παλιός γάμος ΗΠΑ-Σαουδικής Αραβίας βρίσκεται επί του παρόντος σε αποξένωση ενώ η Ρωσία έχει καταθέσει αίτηση διαζυγίου από την Ευρώπη.

 

Αυτό που πλέον μένει να δούμε είναι πώς και πόσο αυτοκαταστροφικά θα αντιδράσει σε αυτές τις τεράστιες αλλαγές σχέσεων η 5η εξουσία, το χρηματοπιστωτικό σύστημα, στις χώρες της Δυτικής συμμαχίας, που βλέπει το μέγα της σχέδιο, αυτό της Πράσινης Μετάβασης, να κινδυνεύει. Αλλά και πόσο γρήγορα μπορεί να οργανωθεί η αντίστοιχη 5η εξουσία εντός της γεμάτης με διμερείς αντιθέσεις και αντιπαλότητες χώρες των BRICS+, όπου ήδη αρχίζουν να συσπειρώνονται και οι κυριότερες πετρελαιοπαραγωγές χώρες.

 

Έτσι αναμένεται να επιβεβαιωθούν και εμπειρικά κάτι θεωρήματα της θεωρίας ανταγωνιστικών παιχνιδιών και της θεωρίας συστημάτων των μαθηματικών: 

 

Το πρωτεύον παίγνιο (τώρα το ενεργειακό) υπερφαλαγγίζεται πάντα από το ελλοχεύον δευτερεύον (το νομισματικό) πού αναδεικνύεται ως κυρίαρχο.

 

Κερδίζει όποιος διαχειριστεί τον διαθέσιμο χρόνο που έχει καλύτερα.

Πριν όμως καταρρεύσουν τα πάντα...