ZEYΣ ΕΛΑΥΝΩΝ


Δευτέρα 23 Αυγούστου 2021

ΕΛΛΗΝΟΜΑΘΕΙΑ-ΛΕΞΙΓΝΩΣΙΑ (22)

Αρχή σοφίας ελληνικών ονομάτων επίσκεψις.

Γράφει ο ΛεξιΘήΡ :

ΤΟ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟΝ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ (22) 

1) ημέρα και νύξ (νύκτα), τί σημαίνουν αρχικά και βάσει ετυμολογίας;  

2)  φάσγανον (το) . Αρχαιοελληνική μεν, άγνωση λέξι όμως ού, αν το σίγμα μετατεθεί από τρίτο γράμμα σε πρώτο.  

3) Ασπάζομαι. Τι σημαίνει κυριολεκτικώς η λέξις αυτή; Χώρισε το πρώτο γράμμα και βγαίνει.

4) Δι-οπτήρ (ο) ομηριστί σημαίνει κατάσκοπος. Κ-οπτήρ = το όργανον του κόπτειν-κόβειν. Και όμμα (<όπ-μα)ή μάτι. Ποια εννοιολογική σχέσις υπάρχει μεταξύ των ανωτέρω  λέξεων;

5)   ταγός τί σημαίνει; (Πρβ, τάγ-μα, διατάσσω(<διατάγ-σω),  δια-ταγή, διάταξις-τάξις (<τάγ-σις),  στρα-ταγός> στρατηγός.)    

6)  Οργή (η). Πώς προήλθεν η λέξις; (Πρβ.  Έρις (η), λατ.  θηλ.  ira (-ae) = θυμός, οργή, εριστικός κ.λ.π.)

7)  clinic, trophy: Εκβαρβαρισθέντα ελληνικά κι αυτά.

8) Τα συμφωνικά συμπλέγματα Τρ-,> Πρ-,> Θρ-, δίδουν λέξεις όπως τρ-ούλος, Θρ-ίαμβος, θρ-όνος, Κήλη-θρ-ον (το) (αρχαία ονομασία της Καστοριάς)  θρ-αύω, τρ-αύμα(<θρ-αύμα), Πύρ-γος, Τρ-οιζήν, Τρ-οία, Τύρ-ινς, Τυρηνία τύραννος που έχουν ένα κοινό σημασιολογικό υπόβαθρο. Ποιο είναι αυτό.  

Οι απαντήσεις από το προηγούμενο Νο (21) ΕΔΩ.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------

Αι απαντήσεις του Λεξιθήρος.

1) ημέρα (η), και ήμαρ (το) γεν.  του ήματος, θέματα ημερ- (=μερίς, μερίδος) και ηματ-(=τμήμα), άρα ημέραι είναι αι μερίδες-τμήματα εις τας οποία η νύξ (νύχτα) (θέμα νυκτ- πρβ. ρ. νύσσω, ουσ. νυστέρι) δια της δρεπανοειδούς σελήνης (πρβ. ό-νυξ-νύχι το έχον εμφάνισι και αύξησι όπως η σελήνη)τεμαχίζει τον χρόνον.  

2)  φάσγανον > σφάγανον = το εργαλείον της σφαγής, η μάχαιρα και το ξίφος.  

3)  Ασπάζομαι < α+ σπάζομαι ήτοι σπάζω, κάμπτω την μέσην του φιλήσαι ή αγκαλιάσαι  τινα ή θρησκευτικόν τι αντικείμενον .

4)  Έχομε κοινή ρίζα κ-οπ- και στο κ-όπ-τειν και στο οπ->ομ+μα = όμμα (το) , μάτι (το). Το μάτι δηλαδή ανοιγοκλείνοντας ώσπερ όργανον κοπής κόβει το φαινόμενο σε εικόνες.       

5) Σημαίνει άρχων, ηγέτης, ο εκδίδων διαταγάς και επιβάλλων την τάξιν.

6) Ορ-γή (πρβ. ορ-μή και ορ-γασ-μός) =η παράφορος κίνησις  και μεταφορικώς η αντιδραστική κατά της ξένης προσβολής α-γα -(πρβ. νεοελλ. επιφώνημα ¨γα-μώτο!¨) νάκτησις.

7)  cilic = κλινική (< κλίνη) = το έχον κλίνας θεραπευτικόν ίδρυμα.  Trophy = τρόπαιον.   

8)    Πράγματι η βασκή ρίζα-συμφωνικό σύμπλεγμα ¨τρ-¨ και αι μεταπτώσεις της δηλοί κάτι το υψηλό, ισχυρό και αδιαπέραστο όπως α) αξίωμα και δύναμι όπως τύρ-αννος( = πύρ-γος του άν-ακτος), λατ. dur-us, νεοελλ. ντούρ-ος, θάρ-σος (> θάρρος ),  β) αρχιτεκτόνημα. (βλ. πύρ-γος, πέτρινος θρ όνος, τρ-ούλος ήτοι το υπερώον του χριστιανικού ναού) , γ) οχυρά πόλι (Ετρ-ούσκοι, Τυρ-ηννοί, Τρ-οία, Τύρ-ινς, Τροι-ζήν κ.λ.π.) αλλά και δ) συνθέτους λέξεις όπως Κήληθρον(< Κήλη-τρ-ον < Κήληθρον)  το αρχαιοελλ.  όνομα της Καστοριάς (= θρόνος μαγείας, μαγική πόλις ), πτολίε-θρ-ον (το) (=οχυρά π-τ-όλις), θρ-ίαμβος (τυρ->πυρ + ε-μβ-αίνω<αναβαίνω ) = κυριεύω πύργον, εκπορθώ την οχυράν πόλιν.     

Δεν υπάρχουν σχόλια: